Ка́тарга ’катарга’ (ТСБМ, БРС, Касп.). Параўн. рус. ка́торга, укр. ка́торга, польск. katorga, балг. каторга і г. д. Паводле Шанскага, 2, К, 98, уласна рускае ўтварэнне; першая фіксацыя такога словаўжывання адносіцца да 1643 г. У аснове ляжыць с.-грэч. назва галеры κάτεργον (у мн. л. κάτεργα). У грэч. мове, акрамя Галера’, данае слова мела і значэнне ’прымусовая праца’. Такім чынам, няма патрэбы меркаваць разам з Шанскім аб уласна рускім паходжанні такога словаўжывання (значэнне ’прымусовая праца’ для слова κάτεργα зафіксавана вельмі надзейна ў вядомым слоўніку Дзіоканжа).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мануфакту́ра ’фабрыка, тэкстыльная фабрыка’, ’тканіны’ (ТСБМ). Са ст.-польск. manufaktura ’рамесніцкая праца ў цэху’, ’вырабы (тканіны) тэкстыльнай прамысловасці’, якое з с.-лац. manufactura < лац. manu facere ’рабіць рукамі’ (SWO, 452; Голуб-Ліер, 302).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

mrówczy

mrówcz|y

мурашыны;

~a praca — мурашыная праца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

nadliczbowy

nadliczbow|y

звышурочны;

godziny ~e — звышурочная праца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

wypracowanie

н.

1. сачыненне; пісьмовая праца;

2. выпрацоўка

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

przymusowy

przymusow|y

прымусовы;

praca ~a — прымусовая праца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

tytaniczny

tytaniczn|y

тытанічны;

~a praca — тытанічная праца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

papierkowy

papierkow|y

папяровы;

~a robota — папяровая праца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Моцыя ’супрага, праца ў суполку, гульня ў сполку’ (Бяльк.), рус. ёнаўск. (ЛітССР) моция ’ўдзел некалькіх асоб у адной справе, аперацыі’, в моцию ’разам’. Праз польск. mocja з лац. mōtio ’рух, душэўны рух, парыў, эмоцыя’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

высло́ўе, ‑я, н.

Глыбокая па зместу думка, выказаная невялікай колькасцю слоў. Гавораць, чалавека стварыла праца. Звужаючы гэта выслоўе, каб дапасаваць яго да мастацтва, можна сцвярджаць, што чалавек працаю стварае свой талент. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)