ра́туша

(польск. ratusz, ад ням. Rathaus)

1) орган самакіравання ў гарадах феадальнай Зах. Еўропы;

2) орган гарадскога самакіравання на Беларусі ў 14—17 ст., а таксама будынак, дзе ён размяшчаўся.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Дзяржаўны савет (законадарадчы орган у Расіі 1810—1906) 5/78, 310; 4/231; 10/26

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

антэры́дый

(ад гр. antheros = які цвіце)

мужчынскі орган палавога размнажэння споравых раслін.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

арганаге́нны

(ад орган + -генны);

а-ыя горныя пароды — тое, што і біяліты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

арганатэрапі́я

(ад орган + тэрапія)

лячэнне прэпаратамі, прыгатаванымі з органаў і тканак жывёл.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мілі́цыя, ‑і, ж.

1. Адміністрацыйны орган у СССР для аховы грамадскага парадку і бяспекі. Гарадская міліцыя. Раённая міліцыя. // зб. Работнікі міліцыі; міліцыянеры. У тую ж ноч прыбыў на хутар атрад міліцыі, схованы непадалёку ў засадзе. Колас.

2. Назва народнага апалчэння ў некаторых краінах.

[Ад лац. militia — войска.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ЗЕ́МСКАЯ ІЗБА́,

выбарны орган мясц. самакіравання ў Расіі ў сярэдзіне 16—1-й чвэрці 18 ст. Створана паводле земскай рэформы Івана IV. У З.і. ўваходзілі: земскі стараста, земскі дзячок, цалавальнікі; выбіраліся на 1—2 гады. Утрымліваліся мясц. насельніцтвам. У канцы 16—17 ст. З.і. падпарадкоўваліся ваяводу. З 1699 орган гар. самакіравання, складалася з бурмістраў, якіх выбіралі пасадскія людзі. У 1721—24 заменена магістратамі і ратушамі.

т. 7, с. 59

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

вы́сший

1. превосх. ст. найвышэ́йшы;

вы́сшей ма́рки найвышэ́йшай ма́ркі;

2. (главный) вышэ́йшы;

вы́сшее кома́ндование вышэ́йшае кама́ндаванне;

вы́сший о́рган госуда́рственной вла́сти вышэ́йшы о́рган дзяржа́ўнай ула́ды;

3. (следующий за средним) вышэ́йшы;

вы́сшее образова́ние вышэ́йшая адука́цыя;

вы́сшая матема́тика вышэ́йшая матэма́тыка;

вы́сшая ме́ра социа́льной защи́ты юр. вышэ́йшая ме́ра сацыя́льнай абаро́ны;

◊

в вы́сшей сте́пени у найвышэ́йшай ступе́ні, надзвыча́йна.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

штаб

(ням. Stab)

1) орган кіравання войскамі, а таксама памяшканне, дзе ён размешчаны (напр. ш. батальёна, ш. дывізіі, генеральны ш.);

2) перан. кіруючы орган чаго-н. (напр. ш добраахвотнай народнай дружыны).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

праўле́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. правіць (у 1 знач.).

2. Выбарны орган, які стаіць на чале якой‑н. установы, арганізацыі і пад. На гэтым жа сходзе было абрана і праўленне калгаса і месца, дзе павінен быць калгасны штаб. Колас. // Пасяджэнне такога органа. На праўленні шмат у нас гаварылася пра калгасны будаўнічы стыль. Бядуля. // Памяшканне, дзе знаходзіцца такі орган. Я пайшоў у праўленне, а Шаевіч са злосці паплёўся недзе ў сад. Сабаленка. Дзямід Мікалавеіч выйшаў з праўлення на вуліцу. Паслядовіч.

3. Назва некаторых адміністрацыйна-паліцэйскіх устаноў у дарэвалюцыйнай Расіі, а таксама памяшканне, у якім знаходзілася такая ўстанова. Валасное праўленне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)