Verbum

вышэ́йшы, -ая, -ае.

1. Больш высокі (у 1—3 знач.).

Гэты дом в. за той.

Сёлетні ўраджай бульбы в. за леташні.

2. Самы галоўны, кіруючы.

В. орган дзяржаўнай улады.

Вышэйшае камандаванне.

3. Пра самую высокую ступень у развіцці, навуцы, у сістэме адукацыі.

В. жывёльны свет.

Вышэйшая нервовая дзейнасць (спец.). Вышэйшая матэматыка.

Вышэйшая навучальная ўстанова.

○

Вышэйшая мера пакарання — расстрэл, пазбаўленне жыцця.

са́ма, часц.

1. Ужыв. ў спалучэнні з якаснымі прыслоўямі для абазначэння найвышэйшай ступені.

С. менш прапушчана ўрокаў у першым паўгоддзі.

2. У спалучэнні з дзеясловамі выражае самы пачатак чаго-н., якога-н. дзеяння.

С. што пачыналі касьбу.

3. У канструкцыях са знач.: у самую пару, у самы раз, у гэты час, якраз цяпер.

С. раслі грыбы.

С. пайсці за горад на прагулку.

захава́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Зберагчыся, уцалець, застацца непашкоджаным, непатрачаным.

Дом добра захаваўся.

Здароўе захавалася.

Запасы захаваліся.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Застацца ў сіле, не знікнуць.

Старыя звычкі захаваліся.

3. Захаваць свае сілы, маладжавы выгляд (разм.).

Гэты чалавек добра захаваўся.

4. Застацца непашкоджаным, уцалець.

З. ад пажару.

|| незак. захо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

праці́ўнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Той, хто процідзейнічае каму-, чаму-н., варожа адносіцца да каго-, чаго-н.

П. прымірэння.

2. Вораг, нядобразычлівец.

Гэты чалавек — мой даўні п.

3. зб. Варожыя ўзброеныя сілы, вораг.

Адкрыць агонь па праціўніку.

4. Сапернік у спаборніцтве, барацьбе.

Баксёр лёгка справіўся з праціўнікам.

|| ж. праці́ўніца, -ы, мн. -ы, -ніц (да 1, 2 і 4 знач.).

сфінкс, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Каменная скульптура ляжачага льва з чалавечай галавой.

2. У старажытнагрэчаскай міфалогіі: крылатая істота з тулавам ільва, з галавой і грудзямі жанчыны, якая забівала падарожнікаў, што не маглі разгадаць зададзеную загадку.

3. перан. Пра незразумелую, загадкавую істоту, дзіўнага чалавека (кніжн.).

Гэты чалавек для мяне — с.

4. Назва роду, парода некаторых жывёл, насякомых і інш.

Кот пароды с.