przedawniać się
незак. траціць моц за даўнасцю год
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
przedawnić się
зак. страціць моц за даўнасцю год
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Перасту́пны (год) ’высакосны’ (Станк., Варл.), параўн. у Бярынды: преступный (рок) ’тс’. Такое ж азначэнне паняцця ’высакосны’ вядома ў польск. przestępny (rok), чэш. přestupný (rok), серб.-харв. пре́ступна (година), пре́ступ; укр. пересту́пный ’тс’ лічыцца адаптаваным словам з польск. przestępny ’тс’ (Німчук, Давньорус., 79), у аснове — ідэя пераходу дня пэўнага святога з аднаго дня тыдня на іншы ў высакосны год, параўн. англ. leap‑year ’тс’ (пры leap ’скакаць’). Тая ж ідэя і ў пераступны (год), бо як сведчыць Варлыга, “святкі піраступаюць чаргу праз адзін дзень, прыкл.: з нядзелі на аўторак” (Варл., 97). Да ступаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аднагадо́вы
1. (в возрасте одного года) годова́лый;
2. (продолжающийся один год) одногоди́чный;
3. (о растениях) одноле́тний
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чы́ннасць ж., книжн. де́ятельность;
яго́ ч. на праця́гу дзесяці́ год — его́ де́ятельность на протяже́нии десяти́ лет
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
я́лавіна
1. Аблога; запушчанае поле; неўрадлівая зямля, якая многа год не апрацоўваецца (БРС). Тое ж ялавіна, я́лавінне, я́лая зямля́, я́лава (Слаўг.).
2. Зямля, якую не аралі адзін год; папар (Кап.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
бо́льшаць несов.
1. увели́чиваться, прибавля́ться; прибыва́ть;
ко́лькасць студэ́нтаў у на́шай краі́не ~шае год ад го́ду — коли́чество студе́нтов в на́шей стране́ увели́чивается год от го́да;
дні ~шаюць — дни увели́чиваются (прибавля́ются, прибыва́ют);
2. крупне́ть; станови́ться бо́льше (крупне́е)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
*Выліко́нна, вылыко́нна булочка ’велікодны рытуальны асвячоны хлябец, які захоўваўся ўвесь год’ (Клім.). З велікодны з асіміляцыяй д > н.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Паўгодкі ’паўгодзе’ (Нас.), ’паўгода пасля смерці’ (Яшкін, вусн. паведамл.). Да паў- і год (гл.). Суфікс, як у памінкі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
эфо́р
(гр. ephoros)
адзін з пяці выбраных на год народным сходам прадстаўнікоў у Стараж. Грэцыі, якія кіравалі палітычным жыццём дзяржавы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)