Verbum

апа́ла, -ы, ж.

1. У царскай Расіі: няміласць, гнеў цара да каго-н., а таксама кара таму, хто трапіў у няміласць.

Быць у апале.

2. перан. Тое, што і няміласць.

Ён у апале ў кіраўнікоў.

аплява́ць, -люю́, -люе́ш, -люе́; -люём, -люяце́, -люю́ць; -лю́й; -лява́ны; зак., каго-што (разм.).

1. Пакрыць каго-, што-н. пляўкамі.

2. перан. Зганьбіць, беспадстаўна зняважыць, абняславіць каго-н.

А. сумленнага чалавека.

|| незак. аплёўваць, -аю, -аеш, -ае.

агнявы́, -а́я, -о́е.

1. гл. агонь.

2. Які мае колер агню; ярка-чырвоны.

Агнявыя валаконцы ткуцца ў шоўк чырвоны.

3. перан. Палымяны, гарачы, парывісты.

Агнявая прамова.

Агнявое слова.

4. Звязаны з абстрэлам, стральбой.

Агнявая пазіцыя.

аго́ркнуць, -ну, -неш, -не; агорк, -кла і аго́ркнуў, -нула; -ні; -нуты; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Тое, што і згоркнуць.

Масла агоркла.

2. перан. Надакучыць, абрыдзець; стаць невыносным, цяжкім.

Агоркнуў хлеб батрацкі.

агрэ́х, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Дрэнна ўзараная або прапушчаная пры ворыве, сяўбе лапіна на полі.

Араць без агрэхаў.

У ворыве агрэхі — у кішэні прарэхі (прыказка).

2. перан. Усякія недаробкі, недагляд.

Агрэхі ў працы.

адагрэ́цца, -э́юся, -э́ешся, -э́ецца; зак.

1. Сагрэцца, зрабіцца цёплым; вярнуць сабе нармальны стан.

А. каля печкі.

А. ў цёплай хаце.

2. перан. Суцешыцца, супакоіцца.

А. душой.

|| незак. адаграва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. адаграва́нне, -я, н.

адары́ць, адару́, адо́рыш, адо́рыць; адары́; адо́раны; зак., каго-што.

1. Тое, што і абдарыць.

А. дзяцей цукеркамі.

2. перан. Багата надзяліць якімі-н. якасцямі, здольнасцямі.

Прырода адарыла яго паэтычным талентам.

|| незак. адо́рваць, -аю, -аеш, -ае.

адбрыка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак., ад каго-чаго (разм.).

1. Брыкаючыся, адбіцца ад каго-, чаго-н., аддаліць ад сябе.

2. перан. Пазбавіцца ад чаго-н. непажаданага (разм.).

А. ад даручэння.

|| незак. адбры́квацца, -аюся, -аешся, -аецца.

адкаса́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́ецца; зак.

1. Адвярнуцца, апусціцца (пра што-н. закасанае).

Рукавы адкасаліся.

2. перан., ад каго-чаго. Вызваліцца, пазбавіцца ад чаго-н. дакучлівага, непатрэбнага; адчапіцца.

А. ад непрыемнай размовы.

адкрасава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Скончыць красаваць, адцвісці (пра збожжавыя).

Жыта адкрасавала.

2. перан. Паблякнуць, страціць маладосць, прыгажосць.

Сваё адкрасавала дзяўчына.

|| незак. адкрасо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.