ясака́р, ‑а і ‑у, м.

1. ‑а. Вялікае дрэва сямейства вярбовых з цёмна-шэрай карой, разнавіднасць таполі; чорная таполя. Ля вокан шумяць ясакары. Калачынскі. / ‑у, у знач. зб. Зараснікі ясакару. Лес з ясакару.

2. ‑у; толькі адз. Драўніна гэтага дрэва. Мэбля з ясакару.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

асфальтэ́ны

(ад асфальт)

састаўныя часткі асфальту, высокамалекулярныя рэчывы, выдзеленыя з нафты, якія ўяўляюць сабой парашкі цёмна-бурага або чорнага колеру.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

псіламела́н

(ад гр. psilos = голы + melas, -anos = чорны)

мінерал класа вокісаў і пдравокісаў чорнага або цёмна-карычневага колеру; руда марганцу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ГРАНА́ТЫ

(ад лац. granatus зярністы),

група мінералаў падкласа астраўных сілікатаў з агульнай формулай R​2+R​3+ [Sio4]3, дзе R​2+ — Са, Fe, Mg, Mn, а R​3+ — Al, Fe, Cr. Утвараюць ізаморфныя рады, канцавыя члены якіх — піроп (цёмна-ружавата-чырвоны, чорны), альмандзін (чырвоны, бура-шэры, чорны), спесарцін (аранжава-жоўты, буры, цёмна-чырвоны), грасуляр (мядова-жоўты, бледна-зялёны, буры), андрадыт (жоўты, зеленаваты, буравата-чырвоны), шарламіт (чорны), уваравіт (ізумрудна-зялёны). Крышталізуецца ў кубічнай сінганіі. Утварае асобныя крышталі, трапляецца і ў выглядзе зярністай масы. Бляск шкляны. Цв. 6—7,5. Шчыльн. 3,2—4,3 г/см³. Метамарфічнага, кантактава-метасаматычнага і магматычнага паходжання. Выкарыстоўваюцца як каштоўныя камяні (празрыстыя і прыгожа афарбаваныя), абразіўныя матэрыялы, у пошукавай геалогіі.

У.Я.Бардон.

т. 5, с. 405

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

wine

[waɪn]

1.

n.

1) віно́ n.

2) цёмна-чырво́ны, бардо́вы, бурачко́вы ко́лер

2.

v.t.

частава́ць віно́м

They were wined and dined — Іх кармі́лі-паі́лі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

яно́т

(рус. енот, ад лац. geneta)

драпежны звярок сям. сабачых з цёмна-жоўтым густым футрам, пашыраны ў Амерыцы; акліматызаваны ў Беларусі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

но́рка ​1, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Памянш. да нара; невялікая нара.

но́рка ​2, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Драпежны пушны звярок сямейства куніцавых, які дае каштоўнае футра ад цёмна-карычневага да серабрыста-блакітнага колеру. // Футра гэтага звярка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парэ́нчы, ‑аў; адз. парэнча, ‑ы, ж.

Тое, што і поручні. Я часцяком адзін прыходзіў на гэты масток, абапіраўся на жалезныя парэнчы і глядзеў у бездань. Сабаленка. Ганя сагнулася, потым прыўзнялася і пабачыла снапок кмену з пераспелым цёмна-медным насеннем, прывязаны да парэнчы балкона. Грамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ёд, ‑у, М ёдзе, м.

1. Хімічны элемент, рэчыва ў выглядзе цёмна-шэрых крышталяў з металічным бляскам, якое здабываецца галоўным чынам з попелу некаторых марскіх водарасцей.

2. Спіртавы раствор гэтага рэчыва, які выкарыстоўваецца ў медыцыне. Медсястра таропка змазала ёдам скуру навокал раны. М. Ткачоў.

[Ад грэч. ioedēs — фіялетавы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пурпуро́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае колер пурпуру, афарбаваны ў пурпур. [Хмары] успыхнулі пурпуровым полымем, і на дварэ пасвятлела. Чарнышэвіч. А яшчэ далей, за аерам, расло нешта незнаёмае для бацяноўцаў: лісты паводле формы былі вельмі падобныя да бярозавыя, але колер іх ад цёмна-зялёнага да пурпуровага. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)