злізаць, зліжу, зліжаш, зліжа; зак., каго-што.

1. Зняць што‑н. з якой‑н. паверхні, праводзячы па ёй языком. Злізаць сняжынку з губ. // З’есці што‑н., падбіраючы языком. Злізаць смятану. Злізаць масла з хлеба.

2. перан. Разм. Знішчыць, паглынуць (пра агонь, ваду і пад.). Ранішняя зара заняла ўвесь усход і злізала зоры. Чарнышэвіч. Ад бомбы полымя злізала Усё драўляная ў млыне. Астрэйка.

•••

Як карова языком злізала гл. карова.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ракяце́нь ’калатоўка’, ’прылада ў выглядзе палачкі з сучкамі на ніжнім канцы для збівання масла’ (паст., Сл. ПЗБ), раке́т ’мяшалка, зробленая з вяршыні маладой елкі’ (Зданцэвіч, LP, 1960, 347). У апошняй форме, відавочна, літуанізм, ад літ. rekẽtis ’рагуля, развілістая галіна’, параўн. літ. reketùkas ’вешалка, зробленая з вяршыні маладой елкі, сасны’, але звязана з агульнаслав. rak (гл. рак 1, ра́кавіна 1, рала 1). Далейшае ўтварэнне па рэгіянальнай прадуктыўнай мадэлі са значэннем прадмета дзеяння, напрыклад, кляпень ’малаток’, падавень ’вілы’ і пад. (Сцяцко, Афікс. наз., 38).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

заме́на ж

1. Ersátz m -(e)s, Ersétzung f -; Vertrétung (пра людзей); Áuswechseln n -s, Áustausch m -(e)s, Wéchsel m -s, -;

заме́на ма́сла тэх Ölwechsel m -s, -;

заме́на гульцо́ў спарт Wéchsel der Spíeler;

2. гл заменнік

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

лить несов.

1. ліць;

лить слёзы ліць слёзы;

2. техн. ліць; адліва́ць, выліва́ць;

◊

лить во́ду на чью́-лить ме́льницу ліць ваду́ на чый-не́будзь млын;

лить ма́сло в огонь ліць ма́сла ў аго́нь.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

ператапі́ць I сов. (всех, многих) перетопи́ть

ператапі́ць II сов.

1. (сало и т.п.) перепла́вить;

п. ма́сла — перетопи́ть ма́сло;

2. (всё, многое) перетопи́ть; перепла́вить;

п. уве́сь воск — перетопи́ть (перепла́вить) весь воск;

3. (молоко, творог) створа́живая, перегре́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

shy

[ʃaɪ]

1.

adj.

1) нясьме́лы, сарамя́жлівы, сарамлі́вы

2) баязьлі́вы, палахлі́вы, пужлі́вы

A deer is a shy animal — Казу́ля — пужлі́вая жывёліна

3) асьцяро́жны, недаве́рлівы

4) сьці́плы, яко́га ледзь хапа́е

We are shy on butter — У нас не стае́ ма́сла

2.

v.i.

1) пужа́цца, адско́кваць

2) уніка́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

аліва, ‑ы, ж.

1. Вечназялёнае паўднёвае дрэва сямейства маслінавых; масліна. Дык няхай гучыць над светам слова, Слова гневу ходзіць па зямлі, Каб пад сонцам цвіў мой край сасновы І алівы вашыя цвілі!.. Рудкоўскі.

2. Ядомы плод гэтага дрэва.

3. Алей, атрыманы з яго пладоў.

4. Змазачнае масла. [Пракоп:] Трактар каштуе вялікіх грошай: і сам ён дарагі, і бензін аплаціць трэба, аліву. Колас. У ваччу яшчэ стаялі высокія сцены, чорныя з жаўтаватым водлівам, машынная аліва на жалезных прэнтах і калёсах. Чорны.

[Лац. oliva.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

змяшаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Мяшаючы, перамешваючы, злучыць у адно што‑н. разнароднае; саставіць сумесь ці раствор. Віктар падбег да балота, зачарпнуў у жменю вады, змяшаў з пяском і прынёс Мірону. Маўр. Масла з вадой не змяшаеш. З нар.

2. Парушыць парадак размяшчэння чаго‑н.; пераблытаць, перамяшаць. — Будзем гуляць ці не? — Відаць, не, — змяшаў фігуркі служачы. Караткевіч. // Парушыць баявы парадак, строй (войска). Змяшаць шарэнгі.

•••

Змяшаць з граззю (з зямлёй) каго — груба аблаяць, зняважыць, зняславіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падгаворваць, падмаўляць, падвучваць, падвучаць, зводзіць; падбухторваць, бухторыць, падбіваць, пад'юджваць, баламуціць (разм.); цкаваць, нацкоўваць, падаграваць (перан.) □ падліваць масла ў агонь, падсыпаць жару

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

масленіца 1, ‑ы, ж.

Пасудзіна, падобная на місачку з накрыўкай, у якой падаюць масла на стол.

масленіца 2, ‑ы, ж.

1. Свята провадаў зімы ў старажытных славян і іншых народаў, аднесенае хрысціянскай царквой на нядзелю перад т. зв. «вялікім постам». Была масленіца. Непадалёк, на сажалцы, хлопцы і дзяўчаты круцілі карусель. Асіпенка.

2. перан. Разм. Аб добрым, прывольным жыцці. Не жыццё, а масленіца. ▪ А з учарашняга дня дык у Венькі зусім масленіца: бацькі паехалі на поўдзень адпачываць, а яго пакінулі на бабулю. Шыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)