напладзі́цца, ‑плодзіцца; пераважна безас. зак.
Разм.
1. З’явіцца на свет, радзіцца ў вялікай колькасці. Напладзілася мух. □ Быў якраз чэрвень, і Міхась дзівіўся, колькі напладзілася сёлета шпакоў. Сачанка.
2. перан. Развесціся ў вялікай колькасці. Напладзілася гультаёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разры́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад разрыць.
2. у знач. прым. Раскіданы, развернуты рыццём. Праз колькі хвілін выбраўся на сцежку, абышоў па арэшніку разрыты бераг і наблізіўся да ракі з другога боку. Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сельсаве́тчык, ‑а, м.
Разм. Работнік сельскага Савета. З-за стала сельсаветчык гаворыць сходу: — Збіраецеся вы ўжо колькі раз. Трэба вырашыць, як зрабіць, ці ў калектыў пойдзеце, ці ўсе за хутары свае крычаць будзеце яшчэ. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
со́пкасць, ‑і, ж.
Уласцівасць соцкага. [Чмаруцька:] — Колькі разоў жонцы казаў, каб не давала мне гэтай жоўтай [бульбы], вады ў ёй задужа, сопкасці ані звання. Лынькоў. Людзі дачакаліся бульбы — вараць яе, цешацца ёю і хваляць за сопкасць. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ціхамі́рны, ‑ая, ‑ае.
Спакойны, ціхі; міралюбівы. Блакітны Дунай. Колькі вершаў і песень складзена пра яго ціхамірную гладзь, пра яго ласкавую хвалю! «Звязда». Вярталася Волька ад суседзяў лагодная, у нязвыклым для Казіка ціхамірным настроі. М. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аста́тняе сущ.
1. остально́е;
вазьмі́ ко́лькі патрэ́бна, а а. пакі́нь — возьми́ ско́лько на́до, а остально́е оста́вь;
2. (единственное, незначительное, что осталось) после́днее;
не бяры́ ~няга — не бери́ после́днего
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
хоте́ть несов. хаце́ць; (желать) жада́ць;
◊
как хоти́те як хо́чаце;
хо́чешь не хо́чешь ра́ды не ра́ды, а му́сіш; хо́цькі-няхо́цькі;
ско́лько хо́чешь и чего́ хо́чешь ко́лькі хо́чаш і чаго́ хо́чаш;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
éinkommen
* vi (s)
1) прыбыва́ць, паступа́ць
wie viel ist éingekommen? — ко́лькі паступі́ла (грошай)?
2) (um A) хада́йнічаць (пра што-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
адпла́каць, ‑плачу, ‑плачаш, ‑плача; зак.
1. Скончыць, перастаць плакаць.
2. Праплакаць пэўны час.
3. што. Выказаць, плачучы, свой душэўны боль. Язэпка ўжо адплакаў, колькі мог, сваю разлуку з домам. Якімовіч. Адплачце, гусі, Сум над балатамі. Кляшторны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кашалёк, ‑лька, м.
Кішэнная, звычайна скураная сумачка для грошай. — Колькі з мяне? — спытаў Лемяшэвіч, дастаючы з кішэні кашалёк. Шамякін. // перан. Разм. Пра грошы, багацце.
•••
Пусты кашалёк — пра адсутнасць грошай.
Тугі (тоўсты) кашалёк — пра наяўнасць вялікіх грошай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)