рускі ваенны дзеяч, адзін з арганізатараў белай гвардыі. Генерал ад інфантэрыі (1914). Удзельнік рус.-тур. (1877—78), рус.-яп. (1904—05) войнаў. Скончыў Акадэмію Генштаба (1890). У 1-ю сусв. вайну нач. штаба Паўд.-Зах. фронту, галоўнакамандуючы Паўн.-Зах. фронтам; у жн. 1915 — сак. 1917 нач. штаба Стаўкі вярх. галоўнакамандуючага ў Магілёве. У сак.—маі 1917 вярх. галоўнакамандуючы, потым ваенны саветнік Часовага ўрада, нач. штаба вярх. галоўнакамандуючага. Пасля Кастр.рэв. стварыў разам з Л.Г.Карнілавым і А.І.Дзянікіным і ўзначаліў на Паўн. Каўказе добраахвотніцкую армію і белагвардзейскі ўрад — «Асобую нараду».
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
аташэ́
(фр. attaché)
спецыяліст-кансультант у якой-н. галіне пры пасольстве (напр.ваенны а., гандлёвы а.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
канане́рка
(фр. canonnière)
невялікі ваенны карабель з артылерыйскім узбраеннем, прызначаны для дзеянняў у прыбярэжных раёнах мора і ў рэках.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
лю́гер
(ням. Lugger)
1) трохмачтавае паруснае судна з бізань-мачтай перад воссю руля;
2) даўнейшы трохмачтавы парусны ваенны карабель.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Мішэнь ’цэль пры вучэбнай або трэніровачнай стральбе’, ’асоба, прадмет нападак’ (ТСБМ), рус.мишень ’тс’. Ст.-рус.мишень ’пячатка, знак, кляймо, круглая пласціна’ (XIV ст.), а з XVII ст. ’цэль, у якую страляюць’, было запазычана са ст.-уйгурск. мовы, у якой — з перс.нишан (nišan) ’знак’ (Аракін, Тюркизмы, 130). Крукоўскі (Уплыў, 73) мяркуе, што мішэнь як ваенны тэрмін пранікла з рус.мишень, якое Фасмер (2, 630) выводзіць з тур. мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
улі́к, -у, м.
1. Устанаўленне наяўнасці, колькасці чаго-н. шляхам падлікаў.
У. тавараў.
Магазін зачынены на ў.
Бухгалтарскі ў.
2. Рэгістрацыя з занясеннем у спісы асоб, якія знаходзяцца дзе-н.
Браць на ў.
Стаць на ў.
Зняцца з уліку.
Ваенны ў.
3. Прыняцце пад увагу чаго-н.
Пры ўліку ўсіх абставін.
|| прым.уліко́вы, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
Уліковая дакументацыя.
Уліковая плошча.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мілітары́зм
(фр. militarisme, ад лац. militaris = ваенны)
палітыка нарошчвання ваеннай магутнасці дзяржавы з мэтай падрыхтоўкі да вайны.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
militärisch
1.
aвае́нны, вайско́вы
ein ~er Gruß — адда́ча чэ́сці
2.
adv па-вае́ннаму
~ grüßen — аддава́ць чэ́сць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
warlike
[ˈwɔrlaɪk]
adj.
1) гато́вы да вайны́, баяздо́льны, боегато́вы
2) ваяўні́чы
warlike tribes — ваяўні́чыя плямёны
a warlike speech — ваяўні́чая прамо́ва, прамо́ва з пагро́замі вайны́
3) вае́нны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
мілітарыза́цыя
(фр. militarisation, ад лац. militaris = ваенны)
падпарадкаванне эканомікі, палітыкі і грамадскага жыцця якой-н. дзяржавы мэтам падрыхтоўкі захопніцкіх войнаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)