дзяля́га, ‑і, м.

Разм. неадабр. Той, хто ў сваёй працы кіруецца вузка практычнымі меркаваннямі, забываючыся на прынцыповы бок справы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

застагна́ць, ‑стагну, ‑стогнеш, ‑стогне; зак.

Пачаць стагнаць. // Прастагнаць; абазвацца стогнам. Адам Лабека глуха застагнаў і паваліўся на бок. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разва́лісты, ‑ая, ‑ае.

Разм. З пахістваннем з боку ў бок (пра паходку). Камлюкаваты Пшанічны развалістай хадой ступіў наперад. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сюдо́й і сюдо́ю, прысл.

Абл. У гэтым напрамку, у гэты бок. — З коньмі сюдой не пралезеш! — сказаў Серада. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыпле́ўрула

(ад ды- + гр. pleura = бок)

ранняя лічынкавая фаза ігласкурых з выразна выражанай білатэральнай сіметрыяй.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

◎ Плоц ’плоскі бок біткі’ (Рам. 8). Відаць, з рус. мовы; параўн. рус. плоц, площа ’плоскі бок ігральнай біты’, ’становішча кінутай біты бокам ці толькі на плоскім баку’, плоцкий ’плоскі’, якое з’яўляецца кантамінаваным утварэннем з плоскі і клец < ням. Klotz ’калода; цурка’ < с.-в.-ням. kloz, англ.-сакс. don ’камяк, гала, клубок’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кабыля́нец ’апендыцыт’ (Жд. 3). Фармальная сувязь з кабыла відавочная, аднак словаўтваральны бок і матывацыя вельмі няясныя.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зазлава́цца, ‑злуйся, ‑злуешся, ‑злуецца; ‑злуёмся, ‑злуяцеся; зак.

Разм. Тое, што і зазлаваць. [Марцін] зазлаваўся і ўдарыў сабаку нагою ў бок. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

умо́мант, прысл.

Імгненна, у адзін міг. Павярнуўшыся на другі бок, Сяргей умомант заснуў. Шахавец. Убачыўшы чалавека, груганнё знікла ўмомант. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

задра́ць, -дзяру́, -дзярэ́ш, -дзярэ́; -дзяро́м, -дзераце́, -дзяру́ць; -дра́ў, -дра́ла; -дзяры́; -дра́ны; зак.

1. гл. драць.

2. што. Адарваўшы, загнуць канцом у адваротны бок.

З. скурку на пальцы.

3. што. Падняць угору, уверх.

З. галаву.

З. кашулю.

|| незак. задзіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)