фарпо́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Перадавы пункт на граніцы, перадавая ўмацаваная пазіцыя.

2. перан. Перадавы пункт, апора чаго-н.

Акадэмія — ф. навукі.

|| прым. фарпо́ставы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фро́нда, -ы, ДМ -дзе, ж.

1. Дваранска-буржуазны рух супраць абсалютызму ў Францыі ў 17 ст.

2. перан. Непрынцыповая апазіцыя, галоўным чынам па матывах асабістага або групавога характару (кніжн.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хі́біць, хіблю, хі́біш, хі́біць; незак. (разм.).

1. Дапускаць пралікі, недакладнасці, рабіць памылкі.

2. перан. Баяцца каго-н., губляцца перад кім-, чым-н.

Перад кім хібіў старшыня, дык гэта перад начальствам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хму́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца; незак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Зацягвацца хмарамі, станавіцца хмурым.

Неба х.

Х. на дождж (безас.).

2. перан. Станавіцца хмурным, насуплівацца.

Твар х.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

храні́чны, -ая, -ае.

1. Пра хваробу: які працягваецца доўгі час, пастаянны.

Х. бранхіт.

2. Які працяглы час хварэе на пэўную хваробу.

Х. хворы.

3. перан. Працяглы, няспынны, пастаянны.

Хранічнае недасыпанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хрэстама́тыя, -і, мн. -і, -тый, ж.

Вучэбны дапаможнік: зборнік выбраных твораў або ўрыўкаў з іх.

|| прым. хрэстаматы́йны, -ая, -ае.

Х. матэрыял.

Хрэстаматыйная ісціна (перан.: простая, агульнавядомая).

|| наз. хрэстаматы́йнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цемната́, -ы́, ДМ -наце́, ж.

1. Адсутнасць святла, асвятлення; цемра.

У хаце ц., хоць яшчэ не вечар.

2. перан. Невуцтва, культурная адсталасць.

3. Пра недасведчанага або малаадукаванага чалавека (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чарадзе́й, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Вядзьмар, чараўнік.

2. перан. Той, хто зачароўвае, захапляе чым-н.

|| ж. чарадзе́йка, -і, ДМ -йцы, мн. -і, -дзе́ек.

|| прым. чарадзе́йскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шкі́рка, -і, ж.

У выразе: узяць (схапіць) за шкірку каго (разм.) — узяць за частку адзення, якая прымыкае да шыі, за каўнер, за заднюю частку шыі; таксама перан.: прымяніць насілле, прымус.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

эласты́чны, -ая, -ае.

1. Гнуткі і пругкі, які мае ўласцівасць расцягвацца.

Э. бінт.

2. перан. Плаўны, пазбаўлены рэзкасці, мяккі.

Эластычныя рухі.

|| наз. эласты́чнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)