шо́рхнуць, ‑не; незак.
Тое, што і шэрхнуць. Больш шорхла гразь, і поле маўчала чорнай цішынёю. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
smoła
ж. смала;
czarny jak ~a — чорны, як смала;
ruszać się jak mucha w smole — цягнуцца, як муха па смале; паўзці як смоўж (чарапаха)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Esse quam niger es, sic dixit caccabus ollae
Глядзі, які ты чорны, ‒ так сказаў кацялок гаршку.
Смотри, какой ты чёрный, так сказал котелок горшку.
бел. Пасмяяўся чыгун з катла, а абодва чорныя. Лазня лазню ганіць, а абедзве ў гразі стаяць.
рус. Горшок над котлом смеётся, а оба черны. Не смейся, хрен, не слаще редьки. Не смейся, горох, над нами: сам будешь под ногами. Не смейся, горох, не лучше бобов: размокнешь, надуешься ‒ лопнешь. Не смейся, квас, не лучше нас.
фр. La pelle se moque du fourgon (Лопата смеётся над кочергой).
англ. The kettle called the pot black (Чайник горшок чёрным назвал).
нем. Ein Esel schilt den anderen Langohr (Один осёл обзывает другого длинноухим). Der Topf lacht über den Kessel (Горшок смеётся над котелком).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
зашапта́ць, ‑шапчу, ‑шэпчаш, ‑шэпча; зак.
Пачаць шаптаць. // Прашаптаць. — Міхалка, ты спіш? — моцна зашаптаў за сцяною Скуратовіч. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зда́тнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць здатнага. Такі кірунак думак паказваў на .. [Зосіну] здатнасць думаць і разбірацца ў справах. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бландзі́ністы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Светларусы, бялявы. [Волечка] высокая ростам, з пышнымі бландзіністымі валасамі, густа прычэсанымі пад хусцінку. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́мчацца, ‑мчуся, ‑мчышся, ‑мчыцца; зак.
Імкліва выехаць, выбегчы, вылецець. З-за рога ратушы вымчалася конная паліцыя. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
а́ман,
Тое, што і амін. — Няхай ад гэтае ночы ўсё забудзецца і аман, — трывожна папрасіў Сяргей. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кігі́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Абзывацца гукамі, падобнымі да «кі-гі». Адно над узбалоццем кігікаюць кнігаўкі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мажне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Разм. Рабіцца, станавіцца мажным. Марыля з кожным годам яшчэ больш мажнела. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)