выбо́йны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і выбоісты. За грэбляй выбойнай Будзе там, дзе канчаецца гаць. Паваротка ў зараснік хвойны. Глебка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́мерзлы, ‑ая, ‑ае.

Які загінуў ад марозу, вымерз. Стаяла.. [ігруша] голая, счарнелая, з вузлаватымі сукамі, з вымерзлым сям-там галінкамі. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пасты́ць, ‑стыне; зак.

1. Астыць, прастыць — пра ўсё, многае. — Там усё, мусіць, пастыла. Й падагрэю! Гурскі.

2. Стыць некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пляшы́на, ‑ы, ж.

Тое, што і плех. Сям-там дол зарос вераском, а найчасцей голы, з сівымі пляшынамі лішайнікаў. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

умаро́зіць, ‑рожу, ‑розіш, ‑розіць; зак., што.

Змясціць што‑н. у вадкасць, якая замярзае, і даць там умацавацца пад дзеяннем марозу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шахцёр, ‑а, м.

Горнарабочы, які працуе ў шахце. Аднойчы на змене, Прайшоўшы забой, Шахцёры спачыць там Прыселі на камень. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

dem

D ад der, das

◊ wie ~ auch sei, ~ sei, wie ihm wólle — як бы там ні было́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

адку́ль, прысл.

1. пыт. З якога месца, з якой крыніцы, ад каго; ужыв. ў клічна-пытальных сказах пры выказванні нязгоды, адмаўлення чаго-н.

А. едзеце? Толькі кудзеля і будзе...

А. той кужаль.

А. гэта вядома?

2. адноснае. Ужыв. як злучальнае слова для падпарадкавання даданых сказаў месца, даданых азначальных сказаў, даданых дапаўняльных сказаў (у адпаведнасці з суадноснымі словамі «там», «туды», «адтуль», «той» і іншымі ў галоўным сказе).

Мы глянулі туды, а. пачуліся галасы.

◊

Адкуль (толькі) ногі ўзяліся — пра таго, хто хутка ўцякае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пяцёра, пяцяры́х, пяцяры́м, пяцяры́мі, ліч. зб.

Пяць (падліковага значэння не мае; ужыв. з назоўнікамі мужчынскага і агульнага роду, што абазначаюць асоб, з разам узятымі асабовымі назоўнікамі мужчынскага і жаночага роду, з назоўнікамі мн. л., якія абазначаюць жывых істот абодвух полаў, з ас. займ. ў мн. л. і без залежнага слова).

П. мужчын. П. сірот.

Іх там працуе п.: два мужчыны і тры жанчыны. П. свіней. П. сутак. П. калёс. П. ботаў. П. рукавіц.

◊

За пяцярых (працаваць, есці і пад.) — вельмі многа.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тут прысл

1. (пра месца) hier, da;

2. (пра час) da, alsdánn;

тут жа sofórt, sogléich, auf der Stélle;

тут і там hier [hie] und da; da und dort

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)