разбудава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., што.
Разм. Будуючы, расшырыць па плошчы. — Фабрыка была малюсенькая, цесная, недзе было павярнуцца.. Але праз два гады прыбудавалі адзін цэх, і быў план разбудаваць нанава ўсю фабрыку. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перакача́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Качаючы, перамясціць усё, многае. Перакачаць бочкі ў падвал.
2. Разгладзіць, выпрастаць качалкай што‑н. яшчэ раз. Перакачаць нанава бялізну.
3. Разгладзіць качалкай усё, многае. Перакачаць усю бялізну.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перазда́ць, -да́м, -дасі, -да́сць; -дадзім, -дасце́, -даду́ць; -да́й; -да́дзены; зак., што.
1. Здаць, перадаць у карыстанне што-н. нанава, на іншых умовах.
П. зямлю ў арэнду.
П. пакой.
2. Здаць, раздаць зноў, паўторна (карты).
3. Здаць экзамен, залік паўторна (разм.).
П. фізіку на чацвёрку.
|| незак. пераздава́ць, -даю́, -дае́ш, -дае́; -даём, -даяце́, -даю́ць; -дава́й.
|| наз. перазда́ча, -ы, ж.
Дапусціць да пераздачы экзаменаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разбо́р, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле дзеясл. разбіраць — разабраць (у 1–7 знач.).
2. (звычайна з прыназоўнікамі «з» і «без»). Разм. Выбар, адбор. Лес тут быў калгасны, высякалі яго многа і без разбору. Б. Стральцоў. Я разумею: крытыкаваць .. трэба, без гэтага нельга, але крытыкуй з разборам. Хадкевіч.
3. Разгляд судовай справы. Судовы разбор. □ [Сымон:] Адбудую хату нанава, гаспадарку нанава завяду.. Вось толькі .. разбору дзела дачакацца! Купала.
•••
На (пад) шапачны разбор; на разбор шапак — пад канец справы, пад канец (прыйсці, паспець, з’явіцца і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перасмалі́ць 1, ‑смалю, ‑смоліш, ‑смоліць; зак., што.
1. Пасмаліць нанава, яшчэраз. Перасмаліць лодку.
2. Пасмаліць усё, многае. Перасмаліць усе бочкі.
перасмалі́ць 2, ‑смалю, ‑смаліш, ‑смаліць; зак., што.
Разм. Перапаліць надвае, на часткі. Перасмаліць валасы завіўкай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перачыта́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Прачытаць усё, многае. [Рыма] перачытала ўсё, што знайшлося ў партызан. Васілеўская.
2. Прачытаць нанава, яшчэ раз. Аляксандра Пятроўна.. некалькі разоў перачытала пісьмо і не ведала, як адказаць сыну. Каршукоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шла́кавы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да шлаку. Вецер, пыл, шлакавы смурод адразу закружылі.. [Піліпа], панеслі ў бездань. Лупсякоў. // Прызначаны для шлаку. Шлакавы коўш. Шлакавая нанава.
2. Зроблены са шлаку, з дабаўкай шлаку. Шлакавая цэгла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВАЛАВЫ́ ГРАМА́ДСКІ ПРАДУ́КТ ,вартасць (кошт) матэрыяльных даброт, створаных грамадствам за пэўны перыяд (звычайна за год) і прызначаных для задавальнення ўсёй сукупнасці патрэб. Характарызуе ўзровень эканам. развіцця грамадства. У натуральна-рэчыўнай форме складаецца са сродкаў вытв-сці і прадметаў спажывання, у вартаснай — з нанава створанай вартасці (нацыянальны даход) і кошту сродкаў вытв-сці, спажытых у вытв. працэсе (фонд пакрыцця). У статыст. практыцы вызначаецца т.зв. заводскім метадам, як і валавы абарот прадпрыемства.
т. 3, с. 469
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
перебива́ться
1. (преодолевать нужду) разг. перабіва́цца, перакі́двацца;
2. страд. забіва́цца; бі́цца, разбіва́цца; перабіва́цца; перапыня́цца; перахо́плівацца; узбіва́цца; абіва́цца на́нава; см. перебива́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
переплести́ сов., в разн. знач. перапле́сці;
переплести́ кни́гу перапле́сці кні́гу;
переплести́ ле́нтами перапле́сці сту́жкамі;
переплести́ узо́р за́ново перапле́сці ўзор на́нава;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)