гумарэ́ска, ‑і, ДМ ‑сны; Р мн. ‑сак; ж.

Невялікі літаратурна-мастацкі або музычны твор жартоўнага, гумарыстычнага характару. Музычная гумарэска. □ Для першых гумарэсак К. Крапівы характэрны незласлівыя, жартоўныя інтанацыі. Казека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

імша́, ‑ы, ж.

Каталіцкая абедня. Служыць імшу. □ У касцёле ўсё яшчэ свяціліся вокны, яшчэ прабілася імша. Пестрак. // Музычны харавы твор на тэкст такой абедні, звычайна з суправаджэннем арганаў і аркестра.

[Фр. messe.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

канта́та, ‑ы, ДМ ‑таце, ж.

1. Буйны музычны твор урачыстага або лірыка-эпічнага зместу для салістаў, хору і аркестра.

2. Урачыстая харавая песня.

3. Даўнейшы ўрачысты лірычны верш; ода.

[Іт. cantata.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ме́са, ‑ы, ж.

1. Тое, што і імша. Біскуп сам служыць прыехаў месу. Танк.

2. Музычны харавы твор на тэкст каталіцкага набажэнства, звычайна ў суправаджэнні арганаў ці аркестра. Меса Ліста.

[Фр. messe.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сегіды́лья, ‑і, ж.

Іспанскі народны танец трохдольнага размеру, які суправаджаецца спевамі, ігрой на гітары і кастаньетах, а таксама музыка да гэтага танца. // Музычны твор у рытме гэтага танца. Сегідылья Альбеніса.

[Ісп. seguidilla.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фле́йта, ‑ы, ДМ ‑йце, ж.

Духавы музычны інструмент высокага рэгістра ў выглядзе драўлянай або металічнай трубкі з адтулінамі і клапанамі. Глуха войкнуў барабан. І флейты захваляваліся жалобнай мелодыяй. Мікуліч.

[Ням. Flöte.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аперэ́та, -ы, ДМэ́це, мн. -ы, -рэ́т, ж.

1. Музычны камедыйны твор, у якім спевы чаргуюцца з размовай і танцамі.

2. Пастаноўка такога твора на сцэне.

Іграць у аперэце.

3. Тэатр, у якім ставяцца музычна-вакальныя творы камедыйнага характару.

|| прым. аперэ́тачны, -ая, -ае.

А. акцёр.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Kompositin

f -, -en

1) кампазі́цыя

2) музы́чны твор

3) хім. су́месь, склад

4) тэх. сплаў

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Тамта́м ’ударны музычны інструмент, разнавіднасць гонга’ (ТСБМ). З франц. tam‑tam ’тамтам’ (праз рускае або польскае пасрэдніцтва) < хіндзі ṭamṭam ’барабан’, якое з’яўляецца гукапераймальным утварэннем (ЕСУМ, 5, 513; Голуб-Ліер, 477; Фасмер, 4, 18).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тубэ́льны ‘перакананы’ (Мат. Гом.). Няясна; магчыма, звязана з польск. tubalny ‘гучны, зычны, прарэзлівы’ (Варш. сл.) з семантычным пераходам ‘гучны’ > ‘перакананы (які гучна адстойвае свае погляды)’, што, відаць, да tubaмузычны інструмент’, гл. туба.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)