Прынцыпа́л ’начальнік, гаспадар у адносінах да падначаленых’ (ТСБМ), прынцыпа́лка ’завадатарка’ (Нас.), прынцыпа́луха ’ахайны чалавек’ (Сіг.). Адзначаецца ўжо ў ст.-бел. з цікавым значэннем — принципалъ ’завадатар якой-небудзь крымінальнай справы’. Запазычана са ст.-польск., сучаснае польск. pryncypał ’шэф, кіраўнік’, адтуль жа і ўкр. принципа́л ’гаспадар, начальнік; пра кіраўніка якой-небудзь установы, прадпрыемства’, што, у сваю чаргу, з лац. principālis ’першы, галоўны, найважнейшы’ (ЕСУМ, 4, 575; Банькоўскі, 2, 806).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

брыгадзі́р, ‑а, м.

1. Ваенны чын у Расіі ў 18 ст., сярэдні паміж палкоўнікам і генералам.

2. Кіраўнік брыгады (у 2 знач.). Брыгадзір механізатараў. Брыгадзір паляводчай брыгады. □ Успомніў.. [Геня] пра бацьку — вясёлага калгаснага брыгадзіра. Якімовіч. Браты жылі вельмі дружна, і мара ў іх была адна: скончыць школу і пайсці ў брыгаду паляўнічых, брыгадзірам якой быў іх бацька — лепшы паляўнічы на ўсю акругу. Бяганская.

[Ням. Brigadier.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэзідэ́нт, ‑а, М ‑нце, м.

1. Прадстаўнік імперыялістычнай дзяржавы ў пратэктараце (фактычны кіраўнік гэтага пратэктарату).

2. Дыпламатычны прадстаўнік адной дзяржавы ў другой па рангу ніжэй пасланніка.

3. Грамадзянін якой‑н. краіны, які пастаянна пражывае ў замежнай дзяржаве.

4. Тайны прадстаўнік разведкі ў пэўным раёне замежнай дзяржавы. Ноччу быў забіты бургамістр горада, немец па паходжанню і, мабыць, даўні рэзідэнт германскага абвера. Асіпенка.

[Ад лац. residens, residentis — які знаходзіцца, сядзіць на месцы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

капіта́н

(с.-лац. capitaneus, іт. capitano)

1) самае высокае званне малодшага афіцэра;

2) камандзір судна;

3) кіраўнік спартыўнай каманды (напр. к. футбольнай каманды).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

худо́жественный в разн. знач. маста́цкі;

худо́жественный сове́т маста́цкі саве́т;

худо́жественный руководи́тель маста́цкі кіраўні́к;

худо́жественное произведе́ние маста́цкі твор;

худо́жественная литерату́ра маста́цкая літарату́ра;

худо́жественное исполне́ние маста́цкае выкана́нне;

худо́жественная вы́шивка маста́цкая вы́шыўка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

а́хмістр

(ст.-польск. ochmistrz < с.-в.-ням. hovemeister )

адміністрацыйная пасада ў гаспадарках магнатаў і шляхты ў сярэдневяковай Польшчы і Вялікім княстве Літоўскім; кіраўнік панскага двара.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

tutor​1 [ˈtju:tə] n.

1. ха́тні наста́ўнік, рэпеты́тар;

hire a tutor наня́ць прыва́тнага наста́ўніка

2. кіраўні́к гру́пы студэ́нтаў (у англійскіх універсітэтах); мало́дшы выкла́дчык вышэ́йшай навуча́льнай устано́вы (у ЗША)

3. кні́га з інстру́кцыямі;

a violin tutor шко́ла ігры́ на скры́пцы (назва падручніка)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

шэф м

1. (кіраўнік) Chef [ʃɛf] m -s, -s, Vórgesetzte (sub) m -n, -n;

2. (апякун – пра асобу, установу і пад.) Páte m -n, -n, betreúende Organisatión, Pátenorganisation f -, -en, Schírmherr m -(e)n, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

предводи́тель

1. (вождь) правады́р, -ра́ м.; (руководитель) кіраўні́к, -ка́ м.; (вожак) важа́к, -ка́ м.; (заправила) завада́тар, -ра м., завада́тай, -тая м.;

2. (дворянства) ист. марша́лак, -лка м., прадвадзі́цель, -ля м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

przewodnik

м.

1. праваднік; гід;

przewodnik wycieczek — кіраўнік турыстычнай групы;

2. правадыр;

3. даведнік (кніга);

4. фіз., хім. праваднік

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)