Тры́нка 1 ‘гульня ў карты’ (Бяльк., ТС). Укр. льв. три́нка ‘тры тузы’, рус. тринка ‘картачная гульня’, польск. trynka ‘тройка (у картах) — тры тузы, тры козыры’. Да тры, гл. Брукнер, 578; мажліва суаднесці з аргат. трын ‘тры’ (< цыг. tin ‘тс’).
Тры́нка 2 ‘пра худую жанчыну’: худая як трынка (ТС). Няясна. Магчыма, да тры́на (гл.) у выніку пераносу значэння: ‘сухая, тонкая кастрыца’ > ‘сухая, худая жанчына’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
double1 [ˈdʌbl] n.
1. падво́йная лі́чба (колькасць)
2. двайні́к
3. pl. doubles па́рная гульня́ (пра тэніс)
♦
at the double BrE, infml шпа́рка
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Ке́глі ’гульня, якая заключаецца ў збіванні шаром драўляных слупкоў’ (ТСБМ). Праз рус. кегли з ням. Kegel ’кегель, конус’ (Фасмер, 2, 220).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
tie1 [taɪ] n.
1. га́льштук
2. сту́жка, шнуро́к;
The dog broke its tie. Сабака сарваўся з прывязі.
3. pl. ties ву́зы, су́вязі;
family ties сяме́йныя ву́зы;
ties of friendship сябро́ўскія су́вязі
4. цяжа́р; кло́пат, даку́ка
5. sport гульня́ ўнічыю́;
The game ended in a tie. Гульня скончылася ўнічыю.
6. mus. знак лега́та
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Стры́балкі ‘тонкія ногі’ (стаўб., З нар. сл.). Параўн. рус. дан. стри́балка ‘гульня, вяровачка для скакання’. Вытворнае ад стрыба́ць ‘скакаць’, гл. наступнае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Клёк 1 ’розум, развага’, ’косны мозг’ (ТСБМ, Нас., Шат., Грыг., Янк. БП, Сцяшк., Гарэц., Бяльк., Ян.). Да клёк 2 (гл.) семантычны пераход: ’жыццёвая сіла’ > ’розум’.
Клёк 2 ’жыццёвая сіла, сокі, клейкасць’ (ТСБМ, Нас., Шат., Бяльк., Мядзв., Мат. Гом., З нар. сл., Ян.), ’расол ад селядцоў’ (Сл. паўн.-зах., Сцяшк.). У гэтым значэнні слова трэба разглядаць як кантамінацыйнае ўтварэнне на аснове крак (гл. кракавіна) і клей 2 (гл.). Параўн. бел. кракавіна ’жабурынне’, польск. klej ’тс’, рус. клёк ’тс’. Параўн. таксама Грынавецкене і інш. LKK, 16, 170.
Клёк 3 ’дзіцячая гульня, палачка’ (Мат. Гом., Сцяц., Нар. словатв., Ян.). Укр. кльок ’дзіцячая гульня «свінка»’, рус. клёк ’гульня ў гарадкі’, клёка ’драўляны брусок для гэтай гульні’. ЕСУМ (2, 471) сцвярджае генетычную сувязь з клюк ’дзіцячая гульня, драўляны гак’. Гл. клюка.
Клёк 4 выкл.-дзеясл. форма: «Нам клёк у грудз[e]: здагадаліса…» (Янк. II). Гукапераймальнае. Параўн. ст.-рус. клекати ’біцца (пра сэрца)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лато́, нескл., н.
Гульня, удзельнікі якой закрываюць фішкамі названыя нумары або малюнкі на асобых картах (выйграе той, хто першым закрые ўсе нумары або малюнкі на такіх картах). Гуляць у лата. □ Хто ў прэферанс захоплена гуляе, Хто забаўляецца ў вясёлае лато. А. Александровіч.
[Фр. loto.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цот, ‑у, М цоце, м.
Лік, які дзеліцца на два без астатку.
•••
Цот і лішка — гульня, пабудаваная на ўгадванні колькасці прадметаў, узятых у жменю вядучым гульні.
Цот у цот — акурат, якраз. «Так будзе цот у цот! Ажур! Камар сам носа не падточыць...» Валасевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пла́тка ’прайграная ад недабору біткі гульня, раміз’ (Нас.). З польск. płatka ’стаўка ў гульні’ > ’рызыка, небяспека’, якое з płacić ’плаціць’ (Банькоўскі, 2, 619).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гольф
(англ. golf)
гульня ў мяч, які клюшкамі стараюцца заганяць у ямкі-лункі праз рад перашкод.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)