Verbum

анлайнавы слоўнік

fégen

vt ме́сці, падмята́ць

◊ jéder fége vor séiner Tür — ≅ не ўтыка́й нос у чужы́я спра́вы

vi (s) імча́цца (пра вецер)

es fegt héute — сёння завіру́ха

das Áuto fegt durch die Stráße — аўтамабі́ль ві́храм імчы́цца па ву́ліцы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

ready² [ˈredi] adj.

1. гато́вы; падрыхтава́ны, прыгатава́ны;

ready for use гато́вы да ўжыва́ння;

ready for the press гато́вы да дру́ку (пра рукапіс);

The car is ready at the door. Аўтамабіль чакае каля пад’езда.

2. які́ праяўляе ахво́ту; гато́вы, зго́дны;

We are ready to go anywhere. Мы гатовыя паехаць куды хочаш.

3. які́ маецца напагато́ве, пад руко́й;

He is a reаdy speaker. Ён умее выступаць экспромтам.

♦

make ready (for smth.) fml падрыхтава́цца (да чаго́-н.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

уе́хаць, уеду, уедзеш, уедзе; уедзем, уедзеце, уедуць; заг. уедзь; зак.

1. Заехаць унутр, у сярэдзіну чаго‑н.; прыехаць куды‑н. Уехаць у двор. Уехаць у лес. □ Гумно стаяла крыху воддаль ад хаты, і абодва яны [Максім з Гіпалітам] не чулі, як уехаў туды на санях Цімка. Машара. У пачатку жніва, неяк раз раніцай, у Бярозаўку ўехалі тры параконныя салдацкія брычкі. Васілевіч. Неўзабаве аўтамабіль, лёгка рассякаючы коламі сухі пясок, уехаў у вуліцу. Якімовіч.

2. Разм. Праехаць які‑н. шлях, ад’ехаць на якую‑н. адлегласць. За дзень мы ўехалі сто кіламетраў.

3. перан. Увайсці ў што‑н. мяккае, сыпучае; асесці, спусціцца; угрузнуць. Цяпер хатка ўехала ў зямлю, асунулася і выглядае побач з новым зрубам кучай парахні. С. Александровіч. Сена на калёсах заслана белым абрусам, але яго зусім не відаць, ён уехаў у само сена. Пташнікаў. Ногі адразу ўехалі вышэй кален у мяккую цеплаватую гушчу. Мележ.

•••

Уехаць па вушы — тое, што і акунуцца з галавой (гл. акунуцца).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

recall

[rɪˈkɔl]

v.t.

1) успаміна́ць, прыпаміна́ць, прыга́дваць

I can’t recall — Не магу́ прыпо́мніць

а) адкліка́ць

The ambassador was recalled — Амбаса́дар быў адклі́каны

The order cannot be recalled — Зага́д ня мо́жа быць адклі́каны

б) браць наза́д, адклі́каць

The car was recalled because of faulty breaks — Аўтамабі́ль узя́лі наза́д дзе́ля няспра́ўных тармазо́ў

1) прыпаміна́ньне n.

2) адклі́каньне n.

3) скасава́ньне n.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

whistle

[ˈhwɪsəl]

v.i.

1) сьвіста́ць

2) сьвіста́ць у сьвісто́к

3) клі́каць, сыгналізава́ць або́ кірава́ць сьві́стам або́ сьвістко́м

The police officer whistled the automobile to stop — Паліцыя́нт сьвістко́м спыні́ў аўтамабі́ль

4) высьві́стваць

to whistle a tune — высьві́стваць мэлёдыю

1) сьвіст -у m., сьвісто́к -ка́ m. (гук)

2) сьвісто́к -ка́ m. (інструмэ́нт)

•

- whistle for

- whistle in the dark

- wet one’s whistle

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

чым, злуч.

параўнальны. Ужыв. для сувязі параўнальных сказаў і членаў сказа са значэннем параўнання, супраціўлення, якія паясняюць у галоўным сказе прыслоўе ці прыметнік у форме вышэйшай ступені параўнання.
- Лепш пірог, чым бульба.
- Лепш ехаць, чым ісці.
супастаўляльны. Падпарадкоўвае даданыя супастаўляльныя сказы і часткі сказа пры суадносным слове «тым» у галоўным сказе.
- Чым хутчэй імчыцца аўтамабіль, тым далей павінны свяціць яго фары.
Уваходзіць у склад састаўнога непадзельнага злучніка «перш чым», пры дапамозе якога падпарадкоўваюцца даданыя часавыя сказы.
- Перш чым есці, трэба мыць рукі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

ехаць, ✂; незак.

Рухацца куды-н. пры дапамозе якіх-н. сродкаў перамяшчэння.
- Е. на электрычцы.
- Е. у машыне.
Рухацца (пра сродкі перамяшчэння).
- Едзе аўтамабіль.
Накіроўвацца куды-н. пры дапамозе сродкаў перамяшчэння.
- Е. на працу.
- Е. за мяжу.
- Далей е. няма куды (перан. горш таго, што ёсць, быць не можа).
Ссоўвацца, саслізгваць у бакі, са свайго месца.
- На мокрай сцежцы ногі едуць убакі.
перан., на кім-чым. Выкарыстоўваць для сваёй выгады чыю-н. працу, якія-н. абставіны (разм.).
- Ён едзе на памочніках.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

казёл, ‑зла, м.

1. Самец казы. Стралец расказвае: — Сёння з самага ранку натрапіў я на чараду коз. Была там каза з казлянятамі ды стары казёл барадаты. Якімовіч.

2. Дзікая млекакормячая жывёліна сямейства пустарогіх, якая водзіцца звычайна ў гарах.

3. Разм. Род гульні ў карты, даміно. Пасля абеду на палубе першага класа пачалі стукаць «казла» — настрой узрушаны, воклічы. Мележ.

4. Метал, шлак, які застыў пры плаўленні і прыкарэў да сценак печы, каўша і пад.

5. Гімнастычны снарад у выглядзе кароткага, абабітага скурай бруса на чатырох высокіх ножках.

6. Разм. Род бабкі: некалькі снапоў ячменю, аўса, састаўленых пэўным чынам для прасушвання.

7. Разм. Тое, што і казляк. Назбіраць казлоў.

8. Разм. Легкавы аўтамабіль павышанай праходнасці. «Казёл» выпісаў круг на плошчы і спыніўся каля адной крамы. Ермаловіч.

•••

Казёл адпушчэння — пра чалавека, на якога заўсёды звальваюць чужую віну, адказнасць за правіннасць.

Казлы драць гл. драць.

Пусціць казла ў агарод гл. пусціць.

Як з казла малака з каго — пра таго, хто не прыносіць ніякай карысці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нахі́л, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. нахіліць — нахіляць і нахіліцца — нахіляцца.

2. Пастава цела пад вуглом паміж гарызантальнай і вертыкальнай плоскасцю; нахільная пастава. Па нахілу бяроз відаць, што над краінай ідзе бура — моцны ўсходні вецер. Клімковіч. // Спец. Востры вугал, які ўтвараецца якой‑н. плоскасцю з гарызонтам.

3. Схіл, спуск, пакатая паверхня. Асабліва было цяжка беднаму слану, бо для такой гары кожны нязначны нахіл многа значыць. Маўр. Нахіл быў круты, і прафесар бачыў з акна роўныя верхавіны нізкіх садовых дрэў і над імі, у канцы, рад высокіх ліп. Галавач. Машыну заправілі гаручым, шафёр паспрабаваў, як працуе дызель, і аўтамабіль пачаў павольна апускацца ўніз па нахілу канвеера. Пальчэўскі.

4. перан. Прыхільнасць, схільнасць, цяга да чаго‑н. Гэта быў чалавек больш спакойны і ўраўнаважаны, які, тым не менш, выяўляў пэўны нахіл да газетнай работы. Навуменка. [Бядуля:] — [Максім Багдановіч] першы напісаў аб маёй творчасці артыкул у «Нашай ніве», першым заўважыў мой нахіл у творчасці да народнай казачнасці. Хведаровіч. // Схільнасць да чаго‑н., наяўнасць якіх‑н. задаткаў. Нахіл да прастудных захворванняў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заправля́ть несов.

1. (вставлять) устаўля́ць; (вкладывать) укла́дваць; (всовывать) усо́ўваць, засо́ўваць; (приделывать) прыла́джваць; (об одежде) убіра́ць;

заправля́ть брю́ки в сапоги́ убіра́ць (засо́ўваць) штаны́ ў бо́ты;

заправля́ть огло́бли прыла́джваць агло́блі;

2. (снаряжать) нала́джваць, прыла́джваць; (приготовлять) падрыхто́ўваць; (горючим) запраўля́ць;

заправля́ть ла́мпу нала́джваць (наліва́ць) ля́мпу;

заправля́ть капка́н нала́джваць (прыла́джваць, падрыхто́ўваць) па́стку;

заправля́ть автомоби́ль запраўля́ць аўтамабі́ль;

3. кул. запраўля́ць, закра́шваць; (сметаной, молоком) забе́льваць; (салом) засква́рваць; (жиром) затлу́шчваць; (свиным жиром) зато́ўкаць; (мукой) падкало́чваць;

4. (быть заправилой) ару́даваць, верхаво́дзіць; (руководить) кірава́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)