Месца ў пасцелі, куды кладуцца галавой. На блакітную коўдру і падушкі накінута капа з карункамі. Каля ўзгалоўя — тумбачка.Гарбук.// Падгалоўе. Усюды ў дарозе служыў .. [партфель] узгалоўем — у цяплушках, у пасажырскіх вагонах, а ў часы ваеннага камунізма і ў канторы.Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
усхвалява́насць, ‑і, ж.
Стан усхваляванага (у 2 знач.); хваляванне. У гэтым голасе было многа шчырасці, у ім была нейкая маладая ўсхваляванасць, што заўсёды падабалася гледачам і прыводзіла іх у захапленне.Шчарбатаў.На новае месца заўсёды пераязджаеш з пачуццём нейкай своеасаблівай усхваляванасці.Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чыкірава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., што.
Спец. Апрацоўваць спілаваныя дрэвы і падцягваць іх з месца нарыхтоўкі да дарогі; траляваць. Як і раней, жыццё кіпела на беразе і ў лесе: на прарабскіх лесасечных участках валілі дрэвы, чыкіравалі і вывозілі хлысты да эстакад.Карамазаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
station
[ˈsteɪʃən]1.
n.
1) ме́сцаn., пункт -у m.
First Aid station — перавя́зачны пункт
2) уча́стак -ка m.
police station — паліцэ́йскі ўча́стак, пастару́нак -ку m
3) ра́дыяста́нцыя f.; тэлеста́нцыя f
4) чыгу́начная ста́нцыя; вакза́л -у m.
5) грама́дзкае стано́вішча, стано́вішча ў грама́дзтве
2.
v.t.
1) вызнача́ць ме́сца
2) зьмяшча́ць, разьмяшча́ць
The soldiers were stationed in the barracks — Салда́ты былі́ расквартарава́ныя ў бара́ках
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
пераскака́цьсов.
1.в разн. знач. перескака́ть;
п. каго́-не́будзь на кані́ — перескака́ть кого́-л. на ло́шади;
жа́ба ~ка́ла з аднаго́ме́сца на друго́е — лягу́шка перескака́ла с одного́ ме́ста на друго́е;
2. перепляса́ть;
яна́ ўсіх ~ска́ча — она́ всех перепля́шет
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расце́рцісов.
1.в разн. знач. растере́ть;
р. фа́рбы — растере́ть кра́ски;
р. гразь па падло́зе — растере́ть грязь по́ полу;
р. хво́рае ме́сца — растере́ть больно́е ме́сто;
2. раздави́ть; размя́ть;
р. я́гаду — раздави́ть (размя́ть) я́году;
◊ плю́нуць і р. — плю́нуть и растере́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аўтса́йдэр
(англ. outsider)
1) каманда або спартсмен, якія займаюць апошняе месца ў спаборніцтве (проціл.лідэр 2);
2) дробнае або сярэдняе прадпрыемства, якое не ўваходзіць у манапалістычнае аб’яднанне.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Бзы́каць ’гудзець’, таксама бзыча́ць, бзыя́ць (БРС, Сцяшк. МГ, Сцяц.). Гукапераймальнае ўтварэнне. Параўн. укр.бзича́ти, польск.bzikać, чэш.bzikati, bzučeti і г. д. Гл. Фасмер, 1, 164; Слаўскі, 53; падрабязна Махэк₂, 79. Сюды з іншай семантыкай бзы́каць ’злавацца, хвалявацца і бегаць’ (Шат.), бзды́каць ’бегаць з месца на месца’ (Бяльк.). Але бел.бзік (БРС), бзікава́ты ’з норавам, з дзівацтвамі’ (БРС, Бяльк.), рус.бзик ’дзівацтва’ запазычаны прама з польск.bzik, bzikowaty. Гл. Шанскі, 1, Б, 113.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мінарэт ’вежа мячэці’ (ТСБМ). У літар.бел. мову прыйшло з польск.minaret або з рус.минарет, якія (праз ням.Minarett ці франц.minaret) прыйшлі з тур.minare < араб.mināra ’мінарэт’, — першапачаткова manāra ’месца, дзе гарыць агонь або ёсць святло, маяк’ (Фасмер, 2, 623). Аднак ёсць тур.minaret ’месца на вежы, з якога муэдзін ззывае на малітву’. Відавочна, лексема магла б быць вядомай у бел. гаворках тых населеных пунктаў, дзе пражывалі бел. татары.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Палоўня ’месца, адгароджанае ў гумне для збожжа’ (Сцяшк. Сл.), ’адрына’ (Нар. сл., пінск.), половня ’хлеў, дзе зімой захоўваюць сена’ (Сл. Брэс.), палбу́нік ’адрына’ (ДАБМ, 789), полбу́ньік ’месца для захавання паловы’ (Шушк.), ’адрына’ (Тарнацкі, Studia). Рус.половень, половня ’маленькая сушня на таку’, укр.половень ’імшанік’, чэш.дыял.plevna ’маленькі хлеў, прыбудова для захавання паловы’, серб.-харв.пле̏вница ’тс’. Да палова2 (гл.) (Фасмер, 3, 312; Махэк₂, 459). Сюды ж палувенка, палу́нька, палу́ня, палу́нік (Сцяшк. Сл.).