Масоны: «то такіе людзі, которые калдуюць з чартамі, а чартэ́ ім грошы прыносяць» (Федар. 1). Да масон ’член масонскай секты, ложы’ (ТСБМ), якое з польск. mason < франц. maçon ’каменяр’ < с.-лац. mationes cementarii (Фасмер, 2, 578).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Stádtverordnete
sub m -n, -n
1) член муніцыпалітэ́та
2) дэпута́т гарадско́га саве́та [гарадско́й ра́ды]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Háusgenosse
m -n, -n
1) сусе́д па кватэ́ры
2) дамача́дзец; член сям’і́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
актыві́ст, ‑а, М ‑сце, м.
Актыўны член якога‑н. калектыву; грамадою работнік. [Бацька], даваенны калгасны актывіст, перадавы ў вобласці жывёлавод, загінуў у партызанах. Кавалёў. [Ніна] з працавітай сям’і: ведаю бацьку яе, актывіста з суседняй вёскі. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канво́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да канвою, з’яўляецца канвоем. Канвойная, служба. Канвойная рота. Канвойны салдат.
2. у знач. наз. канво́йны, ‑ага, м. Член канвою; канваір. Канвойныя заўтра абавязкова пералічаць усіх палонных. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мечано́сец, ‑носца, м.
Гіст.
1. Член нямецкага рыцарскага ордэна, заснаванага ў 1202 г. для захопу Прыбалтыкі, гербам якога быў меч і крыж.
2. Сярэдневяковы воін, узброены мячом. // Слуга рыцара, які насіў за ім меч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пастражэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.
Стаць строгім, стражэйшым. Голас Якімца пастражэў. Трэба было перапыніць Яўгена, не даць пагаварыць непатрэбшчыны. Савіцкі. Выпадак з Чахоніным насцярожыў не толькі брыгадзіра. Кожны член брыгады неяк схамянуўся, пастражэў. Лось.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скапе́ц, ‑пца, м.
1. Чалавек, які падвергся кастрацыі.
2. Член фанатычнай рэлігійнай секты ў Расіі, якая ўзнікла ў канцы 18 ст. і прапаведавала барацьбу з плоццю шляхам кастрацыі. [У Аляксандра-Неўскай лаўры Яленскі] стаў прыхільнікам фанатычнай секты скапцоў. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
і́менна, часц.
1. Падкрэслівае які-н. член сказа, азначае: якраз.
І. ў яго лабараторыі атрымалі першыя станоўчыя вынікі.
2. Ужыв. пры далучэнні сказа або асобных членаў сказа, якія растлумачваюць, удакладняюць выказаную думку.
Прыйшлі ўсе, а і.: сябры, сваякі, вучні.
3. Ужыв. як сцвярджальнае слова са знач.: так, сапраўды так.
Вось і. — ехаць трэба па цаліку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дапаўне́нне, -я, мн. -і, -яў, н.
1. гл. дапоўніць.
2. Тое, чым што-н. дапоўнена; дадатак.
Д. да пастановы.
3. У граматыцы: даданы член сказа са знач. аб’екта, звычайна выражаны ўскосным склонам назоўніка ці іншай часцінай мовы ў функцыі назоўніка.
Прамое д.
Ускоснае д.
|| прым. дапаўня́льны, -ая, -ае (у 3 знач.).
Д. даданы сказ.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)