сі́таўка, ‑і, ДМ ‑таўцы; Р мн. ‑тавак; ж.
Невялікая пералётная птушка атрада вераб’іных. Вясной і летам тут [на канале] чуюцца песні салаўя, шчабятанне ластавак, сітавак. «Звязда». Скачуць, нібы на спружынках, вёрткія шэрыя пліскі. Тут называюць іх яшчэ .. сітаўкамі. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Post gaudia luctus
Пасля радасці ‒ плач.
После радости ‒ плач.
бел. Хто ў пятніцу спявае, той у нядзелю плача. Смех да плачу даводзіць. Смешкі плачам канчаюцца. Дурэй, дурэй ‒ будзеш плакаць. Каб каза не скакала, то б ногі не зламала.
рус. Кто в пятницу/субботу смеётся, в воскресенье плачет. После грозы дождь, после вёдра ненастье. Шутил Мартын да и свалился под тын. Где смеются, тут и плачут. Смех до плача доводит. За весельем горесть ходит по пятам.
фр. Celui qui rit vendredi pleurera dimanche (Кто в. пятницу смеётся, будет плакать в воскресенье).
англ. Laugh today and cry tomorrow (Смейся сегодня, плачь завтра). Laugh on Friday, cry on Sunday (Смейся в пятницу, плачь в воскресенье).
нем. Wer heute lacht, kann morgen weinen (Кто сегодня смеётся, завтра может плакать).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Калама́ніца ’чарнільніца’ (ваўк., Сцяшк.). Нельга выключыць памылковага запісу каламарніца або каламажніца. Менш верагодна дапускаць спрашчэнне групы зычных, паколькі пазіцыя тут даволі тыповая і ў іншых адпаведных выпадках спрашчэння не назіраецца. Або, магчыма, тут было фармальнае збліжэнне лексем каламажка, каламазь і каланіца? Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адсу́тнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Не знаходзіцца, не прысутнічаць дзе‑н. у пэўны час; не быць у наяўнасці. Тут былі ўсе настаўнікі, адсутнічаў адзін Даніла Платонавіч. Шамякін. Абодва адразу падаліся ў штаб, каб даведацца, што тут здарылася, калі яны адсутнічалі. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыту́льны, ‑ая, ‑ае.
Які з’яўляецца добрым прытулкам; утульны. Пасля ўчарашніх турбот іх «дом» здаваўся такім прытульным, родным, нібы яны тут і нарадзіліся. Маўр. Дарога пайшла з грывы ўніз, бліжэй да Дняпра, і тут вачам адкрылася прытульная і даволі вялікая лагчына. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ца́пстрыкі, ‑аў; адз. няма.
Абл. Дробныя рэчы дамашняга скарбу. Апроч таго, тут абжыліся, На ногі трохі падняліся; Яшчэ б гадочак пажыць ціха, Але найгоршае тут ліха — Збірай зноў цапстрыкі, трасіся Па каранях з дабром, з сям’ёю, У саму бездараж вясною. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
święcić się
święci|ć się
незак. свяціцца;
co się tu święcić się — што тут робіцца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
глыбо́ка,
1. Прысл. да глыбокі.
2. безас. у знач. вык. Аб вялікай глыбіні. Тут глыбока.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падказа́ць, -кажу́, -ка́жаш, -ка́жа; -кажы́; -ка́заны; зак., што каму і без дап.
1. Шапнуць або паказаць незаўважна каму-н. тое, што той павінен адказаць.
П. адказ.
2. перан. Навесці на думку, дапамагчы прыйсці да рашэння.
Праверка падказала правільнае рашэнне.
Падкажыце, што нам тут рабіць (парайце; разм.).
|| незак. падка́зваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. падка́званне, -я, н., падка́з, -у, м. і падка́зка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
нагуля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак.
1. што і чаго. Пасучыся, стаць тлустым, прыбавіць у вазе (пра жывёлу).
Н. тлушчу.
2. што. Гуляючы, набыць што-н. (разм.).
Н. апетыт.
3. каго-што. Стаць цяжарнай, нарадзіць дзіця, не будучы замужам (разм., груб.).
4. Правесці нейкі час гуляючы (разм.).
Не вельмі тут нагуляеш.
|| незак. нагу́льваць, -аю, -аеш, -ае (да 1—3 знач.).
|| наз. нагу́л, -у, м. (да 1 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)