арато́рыя, ‑і, ж.

Вялікі музычны твор для хору, салістаў-спевакоў і аркестра, напісаны на драматычны сюжэт і прызначаны для канцэртнага выканання.

[Іт. oratorio ад лац. oro — гавару, прашу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

септэ́т, ‑а, М ‑тэце, м.

1. Музычны твор для сямі выканаўцаў з асобнай партыяй для кожнага.

2. Ансамбль з сямі выканаўцаў.

[Ад лац. septem — сем.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трагікаме́дыя, ‑і, ж.

1. Драматычны твор з камічнымі і трагічнымі элементамі.

2. Гісторыя, падзея, становішча, у якім да сумнага прымешваецца смешнае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чытані́на, ‑ы, ж.

Разм. пагард. Пра твор мастацкай літаратуры, які мае займальны змест, але не вызначаецца высокімі мастацкімі і ідэйнымі вартасцямі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ На́збышам ’з надбаўкай, з вярхом’ (Арх. Федар.). Прыслоўе ў форме твор. скл. адз. л. назоўніка *назбыш, які ўяўляе хутчэй за ўсё вынік кантамінацыі назбыт ’празмерна, надзвычай’ (гл.) і назвыш (< на + звыш) ’вышэй, звыш’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

канцэ́рт, -а, М -рце, мн. -ы, -аў, м.

1. Публічнае выкананне музычных і іншых твораў.

Эстрадны к.

Даць к.

2. Буйны музычны твор для аднаго інструмента ў суправаджэнні аркестра.

К. для фартэпіяна з аркестрам.

|| прым. канцэ́ртны, -ая, -ае.

Канцэртная зала.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

арке́стр, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Сукупнасць музычных інструментаў для выканання музычных твораў; калектыў музыкантаў, якія разам выконваюць твор на розных інструментах.

Духавы а.

Струнны а.

2. Месца ў тэатры перад сцэнай, дзе знаходзяцца музыканты.

|| прым. арке́стравы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

распе́ць, -пяю́, -пяе́ш, -пяе́; -пяём, пеяце́, -пяю́ць; -пе́й; -пе́ты; зак., што.

1. Развучыць, рэпетуючы (музычны твор для голасу).

Р. дуэт.

2. Прымусіць добра гучаць (пра голас, галасы).

Р. хор перад выступленнем.

|| незак. распява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. распява́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сана́та, -ы, ДМ -на́це, мн. -ы, -на́т, ж.

Музычны твор для аднаго або некалькіх інструментаў, які складаецца з трох або чатырох кантрастуючых частак рознага характару і тэмпу, адна з якіх мае форму санатнага алегра.

С.

Бетховена.

|| прым. сана́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скульпту́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж.

1. Майстэрства стварэння аб’ёмных мастацкіх твораў шляхам разьбы, высякання, лепкі або адліўкі, коўкі, чаканкі.

2. Твор такога мастацтва, а таксама сукупнасць такіх твораў.

Скульптуры, выкананыя на высокім мастацкім узроўні.

|| прым. скульпту́рны, -ая, -ае.

С. партрэт.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)