Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ánbruch
m -(e)s, -brüche
1) надло́м
2) пача́так, надыхо́д
bei ~ des Táges — на світа́нні [зо́л(а)ку, до́світку]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Акардэо́н (БРС) < рус.аккордеон < франц.accordeon. Новае запазычанне з рускай мовы (гл. Крукоўскі, Уплыў, 84). З французскай у рускую мову слова трапіла ў сярэдзіне XIX ст. Франц.accordeon < ням.Akkordeon (пачатак XIX ст.) (Шанскі, 1, А, 61–62).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ На пача́і ’на самым пачатку, напярэдадні’ (Мат. Маг.). Нязвыклая форма назоўніка *пачай ’пачатак’ утворана, відаць, ад пачаць, як наганяй ад наганяць, рус.случай ’выпадак’ ад случаться і пад. Хутчэй за ўсё лакальны архаізм, суадносны з дзеясловам напачаць ’пачаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тылізу́й ‘балотны кулік, Limosa melanura’ (Мядзв.). Магчыма, складанае слова, параўн. пачатакліт.tilvikas ‘бакас, баран, Scolapax’, лат.tilbīte ‘кулік’ і літ.zuĩkis ‘заяц’, гл. выкарыстанне назвы жывёлы для наймення птушак у літ.perkūno oželis ‘бакас’, дзе oželis — ‘козлік’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кінетадэ́смы
(ад гр. kinetos = рухомы + desmos = звязка, сувязь)
вельмі тонкія фібрылы, якія бяруць пачатак ад базальнага цельца і выконваюць у прасцейшых апорную функцыю.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
мані́зм
(фр. monisme, ад гр. monos = адзін, адзіны)
філасофскае вучэнне, якое лічыць асновай быцця адзін пачатак — матэрыю або дух (параўн.дуалізм, плюралізм 1).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
эро́тыка
(гр. erotika = любоўны пачатак)
1) павышаная пачуццёвасць, пачуццёвы элемент у чым-н.;
2) творы мастацтва і літаратуры, насычаныя пачуццёвасцю, прысвечаныя апісанню яе.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
зара́, -ы́, мн. зо́ры і (з ліч. 2, 3, 4) зары́, зор, ж.
1. Яркая афарбоўка гарызонту перад усходам і пасля заходу сонца.
Вячэрняя з.
Ад зары да зары (увесь дзень або ўсю ноч). Ні свет ні з. (надта рана).
2.перан.Пачатак, зараджэнне чаго-н. радаснага.
На зары цывілізацыі.
З. свабоды.
3. Ранішні або вячэрні ваенны сігнал.
Іграць зару.
4. звычайна мн. Зорка.
Ужо ў небе зазіхацелі зоры.
|| прым.заравы́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).
З. захад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
і́скра, -ы, мн. -ы, -аў, ж.
1. Маленькая часцінка распаленага або палаючага рэчыва.