дзеся́цкі, ‑ага, м.

Выбарная асоба з сялян, якая ў дарэвалюцыйнай вёсцы выконвала паліцэйскія абавязкі. Стараста зачыніў у стопцы дзверы і загадаў дзесяцкаму нікога туды не пушчаць, пакуль не прыедзе ўраднік. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зла́паць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.

Разм. Высачыўшы, затрымаць, злавіць каго‑н. Генерал абвесціць усяму войску: «Шляхціч Ялавіцкі злапаў бальшавіцкага камісара». Баранавых. Выйсце адно. Пакуль не злапалі — трэба ў лес... Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падлячы́цца, ‑лячуся, ‑лечышся, ‑лечыцца; зак.

Разм. Палячыцца, крыху паправіць сваё здароўе. Пакуль падлячыўся [Бондар], стаў на ногі, вайна грымела ўжо за Смаленскам. Навуменка. Крыху падлячыўся [Ваня], а пасля яго адпусцілі далечвацца дамоў. Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́кі, прысл. і злучнік.

Абл. Пакуль. — Адцягнем покі што брычку, а перадок няхай тут пабудзе. Жыва, хлопцы, жыва. Колас. І покі ў магілу не лягу — Вы ў сэрцы, Ільіч дарагі. Бялевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раса́ ж. роса́;

○ мучні́стая р. — мучни́стая роса́;

◊ з расо́ю — у́тречком;

паку́ль со́нца ўзы́дзе, р. во́чы вы́есць — посл. пока́ со́лнце взойдёт, роса́ о́чи вы́ест

ра́са II ж., церк. ря́са

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Гапцава́ць ’многа есці’ (Шат.). Няма ў рус. і ўкр. мовах у гэтым значэнні. Фармальна падыходзіць для параўнання ўкр. гопцюва́ти ’танцаваць гопаючы; скакаць (аб конях)’, але семантыка вельмі адрозніваецца. Таму можна меркаваць, што бел. лексема гэта нейкае жаргоннае слова, магчыма, запазычана з укр. мовы і ўжываецца ў метафарычным значэнні. Паколькі пакуль няма дадатковых даных аб гісторыі слова гапцава́ць у бел. мове, то больш пэўнага аб ім сказаць нічога нельга.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

то́ўсты

1. dick; beléibt (пра чалавека);

то́ўстая кі́шка анат Díckdarm m -(e)s, -därme;

2. у знач наз м Dícke m (sub) -n, -n;

◊ паку́ль то́ўсты ссо́хне, худы́ здо́хне ≅ indéssen das Gras wächst, verhúngert der Gaul

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Matura, dum libido manet

Спяшайся, пакуль ахвота не прайшла.

Спеши, пока охота не прошла.

Гл.: Dum ferrum...

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

адмацава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., каго.

Зняць з уліку адкуль‑н. // Скасаваць прымацаванае. [Юра:] — І цяпер я прапаную адмацаваць, пакуль не позна, Толю ад Мішы, каб не мець у звяне лішняга двоечніка. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апра́тацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. Набыць выгляд чыстага, здаровага чалавека; абмыцца.

2. Паздаравець, паправіцца. [Жанчына] больш як год хавала [Івана] ў сваёй хаце, пакуль ён не апратаўся і не пайшоў у партызаны. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)