2. Член фалангі 1 (у 3 знач.). Ніхто не ведаў, што Вежа патаемна выпісваў усе тыя кнігі, якія чытаў унук у Пецярбургу. Маладых дражнілі фалангістамі — дзед чытаў Фур’е.Караткевіч.
3. Член фалангі 1 (у 4 знач.). Ва ўсім свеце быў непакой: з Іспаніі ішлі весткі, што фалангісты перамагаюць рэспубліканцаў.Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
dare2[deə]v. смець, асме́львацца; нава́жвацца, адва́жвацца (зрабіць што-н. небяспечнае або непрыемнае);
No one dared to go into the old house at night.Ніхто не асмельваўся ўвайсці ў старую хату ўначы;
How dare you! infml Як вы можаце!;
I dare say that… Мяркую, што…
♦
I dare say/I daresay напэ́ўна, ма́быць, му́сіць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
БЕЛАВУ́САЎ Уладзімір Пракопавіч
(н. 1.1.1921, в. Слабодка Шумілінскага р-на Віцебскай вобл.),
бел. мастак кіно. Засл. дз. маст. Беларусі (1973). Скончыў Усесаюзны ін-т кінематаграфіі ў Маскве (1954). У 1954—83 працаваў на кінастудыі «Беларусьфільм». Аформіў мастацкія фільмы: «Палеская легенда» (1957), «Чырвонае лісце» (1958, абодва з А.Грыгар’янцам), «Строгая жанчына» (1959), «Першыя выпрабаванні» (1960, з Ю.Булычовым), «Апавяданні пра юнацтва» (1961), «Вуліца малодшага сына» (1962, з У.Дзяменцьевым), «Рагаты бастыён» (1965), «Чужое імя» (1966), «І ніхто іншы» (1968), «Таму што кахаю» (1974), «Шлюбная ноч» (1980), «Дачка камандзіра» (1981, з У.Чарнышовым), «Кантрольная па спецыяльнасці» (1982); тэлефільмы: «Побач з вамі» (1967), «Руіны страляюць...» (1973; Дзярж. прэмія Беларусі 1974), «Доўгія вёрсты вайны» (1975), «Лёгка быць добрым» (1976), «Антаніна Брагіна» (1978). Сярод жывапісных работ: «На рацэ» (1958), «На руінах» (1960), «Рэйкавая вайна» (1973), пейзажы «Апошнія дні зімы» (1988) і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
чуцьI
1. hören vt, vernéhmen*vt;
не чу (быцьглухаватым) schwer hören, schwérhörig sein;
тут нас ніхто́ не чуе hier hört uns níemand;
2.разм. (адчуваць) spüren vt, empfínden*vi;
я чую пах ich ríeche etwas
◊
чуе маё сэ́рца ich fühle, ich habe ein (Vór)gefühl
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
hook1[hʊk]n. крук, кручо́к;
a hook and eye кручо́к, аплі́к (засцежка)
♦
by hook or by crook любо́й цано́й, так ці іна́кш;
get (smb.) off the hook/let smb. off the hook вы́зваліць (каго́-н.) з бяды́;
hook, line and sinker зусі́м, ца́лкам;
take the telephone off the hook зняць тэлефо́нную тру́бку (каб ніхто не званіў)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
sanctuary[ˈsæŋktʃuəri]n.
1. запаве́днік;
a bird sanctuary птушы́ны запаве́днік;
a sanctuary forest лес-запаве́днік
2. прыту́лак, прыста́нішча;
seek sanctuary шука́ць прыту́лку;
a sanctuary for study пако́й, дзе ніхто́ не заміна́е вучы́цца;
find sanctuary in sleep знайсці́ супако́й у сне;
the sanctuary of one’s heart тайнікі́ душы́
3. храм, святы́ня, свяці́лішча; алта́р;
the sanctuary of sciences храм наву́к i
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ныць, ныю, ныеш, ные; незак.
1.(1і2ас.неўжыв.). Балець (пра адчуванне тупога, цягучага болю). Ныла спіна, балела шыя... балеў пад пахай рубец. Даўно ён ужо не ныў.Пташнікаў.Туравец стаў больш адчуваць, як ные параненая рука.Мележ./убезас.ужыв.Хлопцам прыходзілася ўвесь час нізка прыгінацца, ад гэтага ныла ў паясніцы.Шахавец.
2. Надакучліва скардзіцца на што‑н. Большасць рабочых жыве ў навакольных вёсках, ходзіць на працу за 3–5 кіламетраў, і ніхто не ные, ніхто нічога не патрабуе.Грахоўскі.Адзін не мае часу носа ўцерці за работаю, а другі ные ад таго, што не ведае, куды яму дзець лішні час.Крапіва.
3.перан.Разм. Цягуча, жаласна гусці. Улетку галлём зялёным шуміць.. [шлях], а ўзімку адзінока ныюць на слупах драты.Скрыган.Пад столлю нылі камары.Самуйлёнак.У вяршалінах дрэў нудна ныў вецер.Новікаў.
•••
Душа (сэрца) ныегл. душа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
працэду́ра, ‑ы, ж.
1. Афіцыйны парадак дзеянняў для ажыццяўлення ці выканання чаго‑н. Працэдура галасавання. Працэдура падпісання дагавору. Судовая працэдура.// Ход, паслядоўнасць дзеянняў у якой‑н. справе. Працэдура апазнавання скончылася; каго ніхто не апазнаў, пагналі назад у барак.Сабаленка.
2. Лячэбнае мерапрыемства, прапісанае ўрачом (ванны, масаж і пад.). Хадзіць на працэдуры. Лячэбныя працэдуры. □ Звычайна шустрая, як вавёрка, Віра захварэла, штодня яе возяць на водныя працэдуры.Навуменка.
[Ад лац. procedere — рухацца наперад.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
1. Рэзка змяніцца, стаць зусім іншым. Быццам ніхто пра яго, даваеннага, паганага слова сказаць не мог, а прыйшлі немцы — перарадзіўся чалавек.Быкаў.Можна дапусціць, што на вайне чалавек перарадзіўся, стаў лепшым, але з апавядання гэтага не відаць.«ЛіМ».
2. Страціць свае папярэднія каштоўныя якасці, уласцівасці; вырадзіцца. Пшаніца перарадзілася. □ [Папас Ігнатавіч:] — Здавалася б, ненатуральна, свойская яблыня не можа перарадзіцца, а вось жа перарадзілася.Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кій, кія, м.
1. Прамая тонкая палка. Выламаць кій. Арэхавы кій.// Палка для апоры пры хадзьбе. Цётка абапіралася на тоўсты бярозавы кій (дагэтуль ніхто яе з кіем не бачыў), і рукі яе калаціліся.Шамякін.
2. Доўгая прамая палка з патанчэннем на канцы для гульні ў більярд.
•••
Не кіем дык палкай; ці кіем ці палкай — усё роўна, тое самае.
У старца кій адабраць — забраць у беднага апошняе.
[Польск. kij.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)