неміну́чы, ‑ая, ‑ае.
Такі, якога нельга мінуць; непазбежны. Сутычка была немінучая, тым болей, што насарогі заўсёды ахвотнікі пабіцца. Маўр. Яго выносіў з пекла конь Ад смерці немінучай. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
валявы́, ‑ая, ‑ое.
Які мае адносіны да волі (у 1 знач.). Рашучасць і валявая вытрымка заўсёды былі спадарожнікамі гераізму. Кулакоўскі. // З цвёрдай воляй, характарам. Валявы і смелы чалавек.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
інфармава́ць, ‑мую, ‑муеш, ‑муе; зак. і незак., каго-што.
Даць (даваць) інфармацыю (у 2 знач.); азнаёміць (азнаямляць) з чым‑н. [Рэдактар] заўсёды інфармаваў [загадчыкаў аддзелаў] пра рашэнні бюро гаркома партыі. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жарсцві́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
1. Крупінка жарствы.
2. перан. Якасць, уласцівасць жорсткага, жарсткаватага. Заўсёды цвёрды, з жарсцвінкай, голас быў цяпер ціхі, усхваляваны. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пры́чапка, ‑і, ДМ ‑пцы; Р мн. ‑пак; ж.
Тое, што і прычэпка (у 2, 3 знач.). [Свірыдзёнак] заўсёды знойдзе якую-небудзь прычапку, каб пасмяяцца з старога чалавека. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саскаўзну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
Тое, што і саскаўзнуць. Была, як заўсёды, небяспека ў такой цемры саскаўзнуцца з каменя і загразнуць амаль што па калені. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
этні́чны, ‑ая, ‑ае.
Які звязаны з якім‑н. народам, народнасцю, племем, племянной групай. Этнічная група. □ Не заўсёды можа служыць крытэрыем [вызначэння прыналежнасці лексікаграфічных помнікаў] і этнічная ці нацыянальная прыналежнасць укладальніка слоўніка. Суднік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
страх, -у, мн. стра́хі, -аў, м.
1. Пачуццё і стан вельмі моцнага спалоху.
Самлець ад страху.
2. у знач. вык. Страшна (разм.).
Мароз такі — проста с.
3. у знач. прысл. Надзвычай многа (разм.).
Грыбоў у лесе с.!
◊
Набрацца страху — некаторы час знаходзіцца ў стане моцнай боязі.
На свой страх (рабіць што-н.) — на сваю адказнасць, рызыку.
Пад страхам чаго — пад пагрозай.
Трымаць у страху каго-н. — падначаліць сабе пагрозамі.
У страха вочы вялікія — баязліўцу заўсёды страшна (прыказка).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Сэ́ндзіць ’абгаворваць, пляткарыць’ (Барад.), ’займацца балбатнёй, плявузгаць’ (Юрч. Вытв.), вытворны наз. сэ́нда ’чалавек, які заўсёды гаворыць многа небыліц’ (глус., Янк. Мат.). Запазычана са старога польск. sędzić, сучаснае sądzić ’меркаваць, думаць, сцвярджаць; выносіць прысуд; крытыкаваць’, сюды ж больш новае запазычанне сэ́ндзя ’суддзя’, ’хто можа крытычна разважаць, быць сведкам’, ’хто абгаворвае, перасуджвае’ (Сл. ПЗБ), з польск. sędzia ’суддзя’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
міралю́бны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і міралюбівы. Паша краіна заўсёды была, ёсць і застанецца міралюбнай. «Работніца і сялянка». Тон князя змяніўся і з сухавата-здзеклівага стаў амаль міралюбным. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)