дзе́рбнік, ‑а, м.
Невялікі ястраб. У гэты момант, быццам з неба, на галлё зваліўся дзербнік — страшэнны вораг дробных птушак. Ігнаценка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дож, ‑а, м.
Тытул правіцеля Венецыянскай і Генуэзскай рэспублік да канца 18 ст. // Асоба, якая мела гэты тытул. Палац дожаў.
[Іт. doge.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прадаўшчы́ца, ‑ы, ж.
Жанчына-прадавец. Прадаўшчыца пачынала ўжо звяртаць увагу: чаго гэты чалавек тут стаіць і нічога не купляе? Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэле́, нескл., н.
Аўтаматычны прыбор, што замыкае або размыкае электрычны ланцуг пры пэўных умовах, на якія гэты прыбор павінен рэагаваць.
[Фр. relais.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
санкюло́т, ‑а, М ‑лоце, м.
Прадстаўнік гарадской беднаты ў перыяд Вялікай французскай рэвалюцыі (пазней гэты тэрмін служыў саманазвай патрыёта, рэвалюцыянера).
[Фр. sans-culottes.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стальма́шны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які мае адносіны да стальмаха; уласцівы яму. Пад гэты час прыпадае росквіт яго [Гельскага] стальмашнага рамяства. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сухадрэ́віна, ‑ы, ж.
Разм. Засохлае на корані дрэва. Псавала гэты прыгожы куточак толькі тоўстая сухадрэвіна з рассечанай маланкай верхавінай. Каліна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бараві́нка гатунак яблыкаў’ (БРС). Відаць, з рус. борови́нка ’тс’ (лічыцца, што назва ўзнікла ад імя тульскага садавода Бравіна, які вывеў гэты сорт). Гл. Фасмер, 1, 195; Шанскі, 1, Б, 170.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вайтава́ць 1. Гл. вайдаваць.
Вайтава́ць 2 ’працаваць’ (Мат. Гом.). Гэты дзеяслоў падае Насовіч са значэннямі ’выконваць абавязкі войта’ і ’шумець, бушаваць’. Магчыма, вайтаваць да войт (Кюнэ, Poln., 115). Параўн. вайдаваць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кызь ’выкрык, якім адганяюць або падзываюць коз’ (Нас., Нар. лекс.). Кантамінацыя кыш (гл.) і казах (гл.). Ва ўсякім разе гэты выкрык звязваецца з назвай казы. Параўн. кызька (гл.), кызя (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)