Махра́тка ’дробная, але ўрадлівая бульба (гатунак)’ (Жд. 1). Утворана ад махра́ты ’з вялікай колькасцю тонкіх карэньчыкаў, на якіх шмат дробнай бульбы’ (смарг., Сл. ПЗБ), ’аздоблены махрамі’ (іўеў., Сцяшк. Сл.). Да махры́ (гл.). Параўн. таксама махрачы́.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мясёнжка ’гатунак хуткаспелай рэдзькі’ (КЭС, лаг.). З польск. размоўнага ⁺miesiączka < jniesiąc ’месяц’. Названа паводле таго, што яна вырастае за месяц. Назва перайшла і на бульбу, параўн. мясёншка ’сорт бульбы’ (Жд. 1). Параўн. таксама мёсячка (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ве́ба ’бавоўна’ (Сцяшк. МГ). Бясспрэчна, запазычанне з польск.weba ’вельмі тонкае ільняное палатно; галандскае палатно’ (а гэта з ням.Webe ’тканіна, кусок палатна’, да weben ’ткаць’). Параўн. і чэш.véba ’гатунак тонкага палатна’ (< ням.; Махэк₂, 680).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
антафілі́т
(ад гр. anthos = колер + phyllon = ліст)
мінерал з групы рамбічных амфіболаў шэрага, зялёнага або карычневага колеру; багатая жалезам валакністая разнавіднасць выкарыстоўваецца як гатунак азбесту.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
сорт
(фр. sorte, ад лац. sors, -rtis = частка, разнавіднасць)
разнавіднасць, разрад чаго-н. у залежнасці ад яго якасці, гатунак (напр. чай вышэйшага сорту, высокаўраджайны с. пшаніцы).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Зефі́р ’лёгкі ветрык’, ’гатунак тканіны’, ’гатунак цукеркі’. Рус.зефи́р, укр.зефі́р ’тс’. Ст.-рус.зефиръ ’вецер’ (з XII ст.) з грэч.ζέφυρος ’заходні вецер’. Націск у рус. з франц.zephir (< лац.zephyrus < грэч.) з канца XVIII — пачатку XIX ст. (Булахоўскі, РЯШ, 1954, 4, 12; Шанскі, 2, З, 91). Такі ж націск у першай бел. фіксацыі ў «Энеідзе навыварат»: зяхві́р (Шакун, Труды яз., 109). Фасмер, 2, 96; Гіст. лекс., 126; Блок–Вартбург, 673. Значэнне ’лёгкая тканіна’ (< ’адзенне’), верагодна, з зах.-еўрап. моў у XIX ст. у рус. > бел. Відаць, не раней і назва цукеркі. Абодва пераносы паводле лёгкасці.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Зра́зы ’гатунак катлет’. Як і рус.зразы, укр.зра́зи, чэш.zraz ’тс’ з польск.zrazy ’тс’, дзе ўзводзіцца, як і zraz (> зраз, гл.), да raz‑ (корань рэзаць). Параўн. славен.zrézek ’шніцэль’ з аналагічнай унутранай формай, верагодна, калькіруючай ням.Schnitzel.