ха́та, -ы, ДМ ха́це, мн. -ы, хат, ж.

1. Жылая сялянская пабудова, зрубленая з бярвення.

2. Унутраная частка такой пабудовы.

Х. была чыста прыбрана.

За чысцінёй у хаце сочаць, але ад парога хаты не мятуць (з нар.).

3. Асобны сялянскі двор, гаспадарка; асобная сям’я.

Пасёлак у дваццаць хат.

|| памянш. ха́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж. (да 1 і 2 знач.).

|| прым. ха́тні, -яя, -яе (да 1 і 2 знач.).

Хатнія дзверы.

Хатнія рэчы.

Хатняя работа.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

soluble

[ˈsɑ:ljəbəl]

adj.

1) раствара́льны, распушча́льнасьць

Salt is soluble in water — Соль распушча́ецца ў вадзе́

2) выраша́льны

The problem is hard but soluble — Зада́ча цяжка́я, але выраша́льная

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

канцэ́нтры, ‑аў; адз. канцэнтр, ‑а, м.

1. Кругі рознай велічыні, але з агульным цэнтрам.

2. Паслядоўныя ступені ў навучанні, якія звязаны адзінствам зместу, але адрозніваюцца па складанасці і аб’ёму. Першы канцэнтр. Другі канцэнтр.

[Ад лац. con — з, разам і centrum — цэнтр.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

bo

1. бо; таму што;

2. разм. то;

domek mały, bo mały, ale własny — дамок хоць і малы, але свой;

3. ці; хіба;

bo ja wiem — ці я ведаю; хто яго ведае;

ależ bo to wariat! — ну (але ж) і вар’ят!

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

дарадчы, .

  1. Звязаны з правам абмеркавання якіх-н. спраў, але не з правам вырашэння іх.

    • Дэлегаты з правам дарадчага голасу.
  2. Прызначаны для абмеркавання.

    • Д. пакой (у судзе).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

датычная, , ж.

У матэматыцы: прамая лінія, што мае агульны пункт з крывой, але не перасякае яе ў блізкім месцы ад гэтага пункта.

  • Правесці датычную да акружнасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

дых, , м. (разм.).

Дыханне.

  • Хацелася крыкнуць, але не хапіла дыху.

  • Адным дыхам (разм.) — за адзін раз, вельмі хутка.

  • Ні слыху ні дыху (разм.) — няма ніякіх вестак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

намінальны, .

  1. Які выражаецца той ці іншай грашовай вартасцю (спец.).

    • Намінальная цана.
  2. Які толькі называецца, але не выконвае сваіх функцый; фіктыўны (кніжн.).

    • Лічыцца дзе-н. намінальна (прысл.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

абяца́нка, , ж. (разм.).

Абяцанне (часцей нявыкананае).

  • Абяцанка — цацанка, а дурню радасць (прыказка).

  • Карміць абяцанкамі каго (разм. неадабр.) — даваць абяцанні зрабіць што-н., але не выконваць іх.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

расцяро́ба

1. Аблога, зарослая кустамі, драбналессем (Слаўг., Смален. Дабр.).

2. Месца, дзе высечаны лес, але яшчэ нераспрацаванае пад поле (Смален. Дабр.), зарослае хмызняком (Бял. Матэр., Слаўг.). Тое ж расцяробы (Слаўг., Хоц. Бяльк.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)