мясару́бка, ‑і, ДМ ‑бцы; Р мн. ‑бак; ж.
Машына або ручная машынка, якая рэжа мяса, ператвараючы яго ў фарш. // перан. Пра кровапралітную бітву, вайну; пра месца, дзе адбывалася такая бітва. Лукавіцыну пашчаслівіла не папасці ў сусветную мясарубку — імперыялістычную вайну. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
назно́сіць, ‑ношу, ‑носіш, ‑носіць; зак., каго-чаго.
Знесці ў адно месца вялікую колькасць каго‑, чаго‑н. Людзі самі назносілі ў хаты навасельцаў усякага частавання і спраўлялі гэты дзень, як свята. Краўчанка. Парабкі ад сваіх небагатых набыткаў назносілі маладым гару падарункаў. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пакружы́цца, ‑кружуся, ‑кружышся, ‑кружыцца; зак.
Кружыцца некаторы час. Папера мільганула за акном, пакружылася ў паветры і знікла за вагонам. Галавач. Васіль сарваўся з месца, пакружыўся па пакоі — чагосьці не мог знайсці. Даніленка. Мохарт няўмела пакружыўся з Кацяй, сышоў з круга. Алешка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пало́мнік, ‑а, м.
1. Багамолец, які вандруе па так званых святых месцах. Вунь там, за какосавым гаем, руіны старажытнага храма. Месца лічыцца святым. Кожны год вясной сюды прыходзяць сотні тысяч людзей. Паломнікі. Б. Стральцоў.
2. перан. Удзельнік паломніцтва (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўскра́й, прыназ. з Р.
Спалучэнне з прыназоўнікам «паўскрай» выражае прасторавыя адносіны; прыназоўнік «паўскрай» указвае на месца або прадмет, каля краю якога што‑н. размяшчаецца ці рухаецца. Раман запрог каня, палажыў на драбінкі плуг і мернаю ступою паехаў паўскрай яру. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перавы́браць, ‑беру, ‑бераш, ‑бера; зак., каго.
1. Замяніць каго‑н. на якой‑н. пасадзе, абраўшы галасаваннем на яго месца іншага. — А што, хіба ты [Пеця] ужо не старшыня савета? — нявінна спытаў Хмурэц. — Цябе перавыбралі? Місько.
2. Абраць каго‑н. на новы тэрмін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перае́мнік, ‑а, м.
Прадаўжальнік чыёй‑н. дзейнасці, якіх‑н. традыцый і пад. Марксізм узнік не ў баку ад прамой дарогі развіцця навукі, а з’явіўся законным пераемнікам і прадаўжальнікам усіх яе лепшых дасягненняў. «Звязда». // Той, хто заняў месца, пасаду свайго папярэдніка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перале́гчы, ‑лягу, ‑ляжаш, ‑ляжа; ‑ляжам, ‑ляжаце, ‑лягуць; пр. пералёг, ‑лягла і ‑легла, ‑лягло і ‑легла; заг. пераляж; зак.
1. Устаўшы з аднаго месца, легчы на другое. Пералегчы з канапы на ложак.
2. Лежачы, перавярнуцца на другі бок. Пералегчы на спіну.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перасу́нуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.
Пасунуўшыся, перамясціцца. Перасунуцца на другі канец лаўкі. □ Цень ад Максімавай постаці ўпаў на сцяну, перасунуўся на столь. Мікуліч. // Разм. Перайсці, перамясціцца на другое месца. Бой быў кароткі, і фронт хутка перасунуўся далей на ўсход. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пра́ўка, ‑і, ДМ пра́ўцы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. правіць.
2. Р мн. пра́вак. Выпраўленая памылка, папраўленае месца ў тэксце; папраўка. На многіх старонках аўтарскія праўкі і ўстаўкі — гэта паэт па памяці аднавіў радкі і строфы. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)