дзяжа, ✂, ж.

Вялікая дзежка для заквашвання цеста на хлеб.

  • Хлебная д.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

аце́слівы, ✂ (разм.).

Вязкі, недапечаны, з закальцам.

  • А. хлеб.

|| наз. ацеслівасць, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

абры́днуць, ✂; зак. (разм.).

Тое, што і абрыдаць.

  • Хлеб ніколі не абрыдне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

жнитво́ ср., обл.

1. (жатва) жніво́, -ва́ ср.;

2. собир. (хлеб на корню) збажына́, -ны́ ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

дар, -у, мн. дары́, -о́ў, м.

1. Тое, што даецца бясплатна; падарунак.

Прынесці што-н. у д.

2. Плён працы, якой-н. дзейнасці; тое, што дае прырода.

Дары прыроды.

3. Талент, здольнасць.

Д. пісьменніка.

○

Святыя дары — хлеб і віно для прычашчэння веруючых.

◊

Дар слова — здольнасць прыгожа гаварыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Schrótbrot

n -(e)s, -e хлеб з мукі́ гру́бага памо́лу

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

пячы́

1. (хлеб і г. д.) bácken* vt;

2. (пра сонца) brénnen* vi, stéchen* vi

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Круха́ 1 ’крушына’ (Жыв. сл.). Гл. крушына.

Круха́ 2 ’хлебны квас’ (Сцяшк. Сл.). Параўн. крухі 2 (гл.). Параўн. серб.-харв. кру̏х ’хлеб’, славен. krùh ’тс’, чэш. krušec ’каравай хлеба’. Аб магчымасці рэканструкцыі для праславянскай мовы першаснага значэння kruxъ ’хлеб’ гл. Мартынаў, Лекс. взаим., 87–88.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ва́дкасць ’вадзяністасць, порыстасць; няшчымнасць’ (Гарэц.): «Хлеб часам вадак, часам цясцян». Да вадкі (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Ку́качка ’рытуальны хлеб’, параўн. літ. kukė, kukelė ’баханка’ (Сл. паўн.-зах., 2, 560).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)