разрыда́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Пачаць моцна рыдаць; зарыдаць. «Толькі б не разрыдацца, толькі б не ўпасці», — шапталі ледзь чутна збялелыя вусны, і .. [маці] ішла, ішла. Сачанка. — Мабыць, ад усяго разам — ад крыўды, абразы, ад біцця гэтага — сама, там жа, у кабінеце, істэрычна разрыдалася, ніколі ў мяне такой істэрыкі не было. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ро́спач, ‑ы, ж.

Стан, пачуццё крайняй безнадзейнасці, упадку духу, выкліканы якім‑н. няшчасцем, непрыемнасцю і пад. Ніколі не трэба кідацца ў роспач, а цярпліва і настойліва дамагацца свайго. Асіпенка. [Пятро:] — Рыба сплыла... Увесь улоў. Вось я і крычу ад роспачы! Ваданосаў. — Трэцяя брыгада нашу жняярку забрала! — з роспаччу крыкнула Вольга. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фетышызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.

Ператварыць (ператвараць) што‑н. у фетыш (у 2 знач.), адносіцца да чаго‑н. як да фетыша. [Надзя:] — Мне здаецца, Косця, што ты крыху фетышызуеш сваю тэхніку. Лынькоў. Вызначаючы ў сваіх ранніх вершах спецыфічнасць мастацкага пазнання свету, Багдановіч ніколі, аднак, не фетышызаваў яго. Лойка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шліфава́цца, ‑фуецца; незак.

1. Апрацоўвацца шліфаваннем. Звіняць санкі па шкляных рэйках ружова-сонечнага снегу, шліфуюцца. Бядуля. / у перан. ужыв. [Валодзя:] — Рабочы чалавек — гэта самы правільны чалавек, у яго ніколі душа не заіржавее... Яго душа заўсёды шліфуецца. Сабаленка.

2. Паддавацца шліфаванню, быць прыдатным для шліфавання. Шкло добра шліфуецца.

3. Зал. да шліфаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ґа́шта ’гваздзік’ (Сл. паўн.-зах.), ’садовая кветка, гашта’ (Сцяшк.). Гл. ґа́рштва.

Ґа́шта ’густа зарослая лесам даліна’ (Яшкін), таксама го́шча ’тс’ (там жа). Няяснае слова. Наўрад ці звязана з гу́шча ’густы лес, зараснік, дзе цяжка прайсці; нетры’ (гл. Яшкін), якое < gǫšča < *gǫstja (да *gǫstъ ’густы’). Цяжка вытлумачыць і варыянт го́шча. Здаецца, націск тут быў спачатку на канцы слова: зыходнае *гашча́ ўспрымалася як *гошча (г. зн. пры перанясенні націску на першы склад нібы «аднавілася» «зыходнае» ‑о‑, якога тут ніколі не было). Што датычыць слова га́шча, то, магчыма, яно звязана з бел. хашч ’гушчар, зараснік, нетры’ (гл. у Яшкіна), укр. хащ, ха́ща (азванчэнне х > г?). Для варыянта гошча ўсё ж такі, здаецца, знаходзіцца паралель: укр. хо́щик ’куст’ (у Грынч. са знакам запытання).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Sero sapiunt Phryges, dummodo sapiant

Позна становяцца разумным! фрыгійцы, толькі б разумнелі.

Поздно становятся умными фригийцы, только б умнели.

бел. Лепш позна, чым ніколі.

рус. Лучше поздно, чем никогда. Кабы мне тот разум наперёд, что приходит опосля.

фр. Mieux vaut tard que jamais (Лучше поздно, чем никогда).

англ. Better late than never (Лучше поздно, чем никогда).

нем. Besser spät als niemals (Лучше поздно, чем никогда).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

almost

[ˈɔlmoʊst]

adv.

ама́ль, блізу́, ма́ла не, бяз ма́ла, блі́зка што, ле́дзь не

I almost got lost in the forest — Я ма́ла не заблудзіўся ў ле́се

almost never — ама́ль ніко́лі

She has almost no hope — Яна́ ама́ль ня ма́е нія́кае надзе́і

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

late2 [leɪt] adv.

1. по́зна;

He mаrried late. Ён позна ажаніўся

2. у канцы́;

late in August/1995 у канцы́ жні́ўня/1995 (го́да)

better late than never лепш по́зна, чым ніко́лі;

of late fml няда́ўна;

His life has changed of late. Нядаўна яго жыццё змянілася.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

like1 [laɪk] n.

1. падабе́нства;

the likes of you такі́я ж лю́дзі, як вы;

I never heard the like (of it) ніко́лі не чуў нічо́га падо́бнага (да гэ́тага);

and the like i да таго́ падо́бнае

2. : smb.’s likes and dislikes чые́-н. сімпа́тыі і антыпа́тыі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

бяздзе́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не можа мець дзяцей, бясплодны. У Эмы няма цяпер пакойчыка з асобным ходам, яна жыла ў нейкіх пенсіянераў, пры якіх быў яшчэ жанаты сын з бяздзетнаю жонкай. М. Стральцоў.

2. Які не мае сваіх дзяцей. Смяюха — гэта жанчына гадоў пад шэсцьдзесят, бяздзетная і замужам ніколі не была. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)