аксіда́цыя

(ад фр. oxyder = акісляць, ад гр. oksys = кіслы)

уздзеянне акісленнем на верхні слой металу, каб засцерагчы ад карозіі або надаць прыгожы знешні выгляд.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

вальтаме́тр вальта́метр

(ад вольт + -метр)

прыбор для вымярэння колькасці электраэнергіі па хімічным дзеянні электрычнага току (па колькасці металу або газу, што выдзяляецца з электраліту).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мадыфіка́тар

(ад лац. modificare = відазмяняць, мяняць форму)

1) прыстасаванне, якое мяняе работу, дзеянне машыны;

2) дабаўка да расплаўленага металу, якая садзейнічае змяненню яго структуры.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

хела́ты

(ад гр. chele = кляшня клюшня)

комплексныя злучэнні, у якіх ліганд (гл. ліганды) далучаны да цэнтральнага атама металу дзвюма або большай колькасцю кавалентных сувязей.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кава́дла, ‑а, н.

Жалезная падстаўка асобай формы для ручной коўкі металу. Каля горна кавадла. На зямлі ля кавадла невялічкія кавалкі іржавага жалеза. Зверху на кавадле іржавыя жоўтыя плямкі. Галавач. Старшыня ўзяў з рук каваля клешчы, выхапіў распаленае жалеза з горна, паклаў на кавадла. Курто.

•••

Паміж молатам і кавадлам гл. молат.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ско́расны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да скорасці, звязаны са скорасцю (у 1, 5 знач.). Скорасная адзінка. Скорасны рэжым палёту. // Які рэгулюе скорасць чаго‑н. Скорасны рэгулятар. // Які рухаецца з вялікай скорасцю. Скорасны аўтобус.

2. Звязаны з высокімі тэмпамі работы на аснове рацыяналізацыі вытворчага працэсу. Скораснае будаўніцтва. Скораснае рэзанне металу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цю́бік, ‑а, м.

Мяккая трубачка з металу, пластмасы для мазі. клею, пасты і пад., змесціва якой дастаецца выцісканнем. Цюбік клею. Цюбік крэму. Цюбік мазі. // Пра што‑н., упакаванае ў выглядзе трубачкі. [Гукан] пабялеў, доўга трымаўся за сэрца. Потым рухамі хворага адчыніў шуфляду стала, дастаў цюбік з валідолам, укінуў таблетку ў рот. Шамякін.

[Ад фр. tube — трубачка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абцугі́

(польск. obcęgi, ад ням. Zange)

1) прылада для захоплівання і заціскання кавалкаў металу, выцягвання цвікоў;

2) перан. тое, што скоўвае, заціскае развіццё чаго-н.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гартава́ць

(польск. hartować, ад ням. harten)

1) надаваць цвёрдасць, трываласць металу шляхам моцнага награвання í раптоўнага ахаладжэння;

2) перан. выхоўваць стойкасць, вынослівасць, здольнасць пераносіць цяжкасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

крышталіза́тар

(ад крышталізаваць)

1) апарат для вылучэння крышталічных рэчываў выпарэннем ці ахаладжэннем насычаных раствораў;

2) цеплаабменны апарат для адводу цяпла крышталізацыі ад металу, які цвярдзее.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)