футбо́л, ‑а, м.

Спартыўная камандная гульня, у якой кожная з каманд ударамі ног (ці галавы) імкнецца забіць мяч у вароты праціўніка. Яны бягуць з ракеткамі на карты, Гуляюць у футбол і пішуць вершы. Грахоўскі. Люблю я ў футболе юнацкую сілу, Дакладнасць удараў, атак прыгажосць. Панчанка.

[Англ. foot — нага і ball — мяч.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

złamanie

н.

1. пералом;

złamanie ręki — пералом рукі;

2. парушэнне;

na złamanie karku — на злом галавы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

утулі́ць разм

1. (схаваць, увабраць унутр) verbérgen* vt, stécken vt;

2. (прыціснуць вушы да галавы) ánlegen vt, drücken (an A);

конь утулі́ў ву́шы das Pferd légte die Óhren an

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

aggravate

[ˈægrəveɪt]

v.t.

1) паго́ршваць, узмацня́ць

His bad temper was aggravated by a headache — Яго́ны благі́ настро́й паго́ршыўся ад бо́лю галавы́

2) informal злава́ць, раздражня́ць, дражні́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

галава́ ж

1. Kopf m -(e)s, Köpfe, Haupt n -(e)s, Häupter;

з галав ы́ да ног [пя́так] von Kopf bis Fuß, vom Schéitel bis zur Sóhle;

зме́раць з галавы́ да ног von óben bis únten mústern;

2. (кіраўнік) Führer m -s, -, Chef [ʃɛf] m -s, -s, Óberhaupt n -(e)s, -häupter;

3. (пра жывёл) Stück n -(e)s, -e;

пяць гало́ў аве́чак fünf Scháfe;

4. (пярэдняя частка чаго-н) vórderer Teil;

галава́ кало́ны вайск Kolónnenspitze f -, -n;

◊ у мяне́ гэ́тага і ў галаве́ не было́! ich habe überháupt nicht darán gedácht!;

спі́хваць з хво́рай галавы́ на здаро́вую die Schuld auf éinen ánderen schíeben* [ábwälzen];

не ве́шай галавы́ lass den Kopf nicht hängen, Kopf hoch;

вы́кінуць з галавы́ sich (D) aus dem Kopf schlágen*;

гэ́та ў мяне́ вы́лецела [вы́скачыла] з галавы́ das ist mir entfállen, darán habe ich nicht mehr gedácht;

гэ́та не выхо́дзіць у мяне́ з галавы́ das geht mir nicht aus dem Sinn;

у мяне́ ў галаве́ закружы́лася mir wurde schwínd(e)lig;

дуры́ць галаву́ каму-н j-m auf die Nérven gehen*; belästigen vt;

на сваю́ галаву́ zum éigenen Scháden;

адка́зваць галаво́ю voll verántwortlich sein (за што-н für A);

як снег на галаву́ wie (ein Blitz) aus héiterem Hímmel;

ён чалаве́к з галаво́й er hat éinen klúgen Kopf

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

дэкапіта́цыя

(ад дэ- + лац. caput, -pitis = галава)

1) адчляненне галавы ў жывёл у час фізіялагічных і біяхімічных доследаў;

2) выдаленне пункта росту сцябла ў раслін.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кранія́льны

(ад гр. kranion = чэрап)

анат. чарапны, галаўны, размешчаны на падоўжнай восі цела чалавека або жывёлы бліжэй да галавы (пра які-н. орган); проціл. каудальны.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

eréifern

(sich) (über A) увайсці́ ў аза́рт, гарачы́цца, браць да галавы́; злава́ць

sich für séine Méinung ~ — го́рача адсто́йваць сваю́ ду́мку

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

здзе́рці, здзяру, здзярэш, здзярэ; здзяром, здзераце; пр. здзёр, здзерла і здзёрла; зак., што.

Тое, што і садраць. [Трахім] здзёр з паленцаў белыя скруткі бяросты і падпаліў дровы. Савіцкі. — Гэты рыжы д’ябал .. здзёр з мяне за фурманку шалёную суму. Шамякін. Эх, свавольнік палявы [вецер], Здзёр панаму з галавы! Калачынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паты́ліца, ‑ы, ж.

Задняя частка галавы. [Раман] шпарка хадзіў за плугам і толькі на заваротах выціраў мокры лоб, адсоўваючы на патыліцу шапку. Колас. Квяцістая хустачка .. [Зосі] з’ехала на плечы, адкрыўшы гладка зачасаныя цёмныя валасы, заплеценыя ў косы і завязаныя ў вузел на патыліцы. Хадкевіч.

•••

Чухаць патыліцу гл. чухаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)