Verbum

ла́гер

1. Месца, дзе стаяла войска (БРС).

2. Абгароджанае месца для жывёлы ў полі або ў лесе (Гродз., Маг., Слон., Ст.-дар. ДАБМ Кам. 322).

□ ур. Лагер (луг) каля в. Лясная Слаўг. Параўн.: «Из лагору от деревни Лесной» (1708 Лісты Пятра I, вып. 1, 1948, 170).

перако́п

1. Месца, перакапанае ровам, канавай, траншэяй, звычайна на дарозе, кругом саду, у лесе на выпадак пажару (Краснап. Бяльк., Слаўг., Шчуч.). Тое ж перака́п (Слаўг.).

2. Перакапаны канавай перашыек паўвострава (Рэч.). Тое ж пяракоп (Рэч.).

□ ур. Перакоп (луг на востраве, за перакапанай канавай) каля в. Заспа Рэч.

старапо́ліца

1. Абложная зямля (Гом., Слуцк., па цячэнню р. Убарці ДАБМ, к. 275). Тое ж стараполь, стараполле (Гом., Слуцк. ДАБМ, к. 275).

2. Месца, дзе поле апрацоўваецца з даўніх часоў; спадчыннае поле (Стол., Хойн.). Тое ж стараполь (Хойн.).

□ ур. Стараполіца Славі́цка (поле, выдзерак) каля в. Кароцічы Стол.

стары́на

1. Месца, дзе раней быў населены пункт (Слаўг.). Тое ж старына́ (Слаўг., Стаўбц.).

2. Даўняе месца пасялення вёскі, двара (Слаўг.).

3. Ст.-бел. Поле сярод лесу здаўна (Слаўг.). Тое ж старына́ (Слаўг., Ст.-дар., Стаўбц.).

□ ур. Стары́на (лес) каля в. Пруды Стаўбц., в. Ста́рына Чэрв.

сце́нка

1. Шырокая мяжа (БРС); межавая дарожка (Слаўг.).

2. Дарога да гумна (Нясв., Слаўг.); сцежка паміж гумнамі і полем (Уздз.); нешырокая дарожка за агародамі (Нясв.); вузкая дарожка паміж палеткамі (Мсцісл. Бяльк.). Тое ж сце́начка (Слаўг.).

□ в. Сценкі Докш., ур. Сце́нка (поле, палявая дарожка) каля в. Церахоўка Слаўг.

я́звіна

1. Нара, ход у звярынае падземнае жыллё (Стаўбц. Прышч.).

2. Не зусім зарослае старарэчышча; багністая гнілая жыліна; вокнішча на незамярзаючым балоце (Палессе Серб. 1915, 6, Слаўг., Стаўбц. Прышч.).

□ ур. Я́звіна (1872 Язвін) або Шаламоўшчына каля в. Крамянка Слаўг., в. Язвіна Люб., в. Я́звіны Дзярж., Кап.

азяры́на

1. Старое рэчышча з вадой (Мсцісл. Бяльк., Нясв.). Тое ж вазяры́на (Слаўг.).

2. Шырокае і глыбокае месца на рацэ (Докш.).

3. Лагчына; глыбокая яма, якая зарасла травой (Стаўбц.).

4. Астатак старога рэчышча, якое яшчэ мае сцёк вады ў раку (Рэч.).

□ ур. Ліцві́нава азярына каля в. Заспа Рэч.

гумно́

1. Будынак з ёўняй, у якім складваюць збожжавыя снапы, малоцяць; клуня (Жытк., Слаўг., Стаўбц.).

2. Чыстая плошча перад гумном, дзе прасушваюць снапы, сена (Мін. пав. і губ. Шэйн 506).

3. Месца каля тока (гл.) і сяннога хлява, якое парасло травой (Пух. Шат.).

4. Лужок кругом гумна (Віц. Касп.).

калю́га

1. Вялікая дажджавая лужына на дарозе ці на полі, лузе (БРС). Тое ж калю́жына (БРС), калю́гвіна, калю́гавіна, калю́гжына (Слаўг.), калю́гавіна (Маладз.).

2. Каляіна на дарозе (Маладз., Слаўг.).

3. Гразь, слата, бездарожжа (Палессе Талст.).

4. Глыба зямлі на раллі (Нясв.).

□ ур. Калюга (мокрая сенажаць) каля в. Пасека Ст.-дар.

мул

1. Нанос на лузе каля рэчкі ў выглядзе твані, глею, ілу ў час веснавога разліву (Слаўг., Шчуч.); іл на дне возера, затокі (БРС); балота (Шчуч.); ілістае месца (Жытк.). Тое ж мыл (Жытк., Стол.), мул (Стол.), муле́ц (Сал.).

2. Цякучы пясок пры капанні ямы (Стол.). Тое ж мыл (Стол.).