spokojny

спакойны;

jestem co do tego spokojny — за гэта я спакойны;

możesz być spokojny — можаш быць спакойны; можаш не хвалявацца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

sprawka

sprawk|a

ж. справункі; штучкі; хітрыкі;

ciemne ~i — цёмныя справункі (махінацыі);

to twoja ~a — гэта твае штучкі (хітрыкі; махлярствы)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

kryminał, ~u

м.

1. крымінал; крымінальнае злачынства;

2. турма, астрог;

to pachnie ~em — гэта пахне турмой;

3. дэтэктыў (кніга, фільм)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

łaskaw

кніжн. ласкавы, прыхільны;

bądź łaskaw — будзь ласкавы; калі ласка;

bądź łaskaw położyć to tam — калі ласка, пакладзі гэта там

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

upominek, ~ku

upomin|ek

м. падарунак; гасцінец;

otrzymała to w ~ku od ojca — яна атрымала гэта ў падарунак ад бацькі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

pisać się

незак.

1. пісацца;

jak to się pisze? — як гэта пішацца?;

2. падпісвацца; згаджацца (на што); далучацца (да чаго)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Даба́д ’лебедзь’ (Касп.). Трубачоў (Слав. языкозн., V, 178) мяркуе, што, відаць, гэта старое слова з цёмнай формай і, магчыма, праславянскае (праславянскі дыялектызм бел. мовы). Форма яго не дае ўпэўненасці ў тым, што яно звязана з прасл. *elbedь, *olbǫdь ’лебедзь’ (магчыма, паводле Трубачова, там жа. тут назіраецца табуістычная змена слова). Нягледзячы на тое што слова яўна дэфармаванае, можна меркаваць, што тут, магчыма, адбыліся фанетычныя змены (асіміляцыя): даба́д < лаба́д, а гэта ўжо значна бліжэй да магчымых прасл. форм; параўн. чэш. labuť, дыял. labudek, славац. labuť, labuď, labuda, польск. łabędź, серб.-харв. лабуд, славен. labod (параўн. Махэк₂, 316). Калі бел. дыял. дабад сапраўды з ранейшага *лаба́д ’лебедзь’, то гэта можа быць каштоўным сведчаннем таго, што ўсх.-слав. гаворкі мелі змешаны характар, г. зн. што ў іх маглі сустракацца элементы зах.-слав., а нават і паўд.-слав. тыпу.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дзяся́ты деся́тый;

◊ пя́тае це́раз ~тае — из пя́того в деся́тое; с пя́того на деся́тое; пя́тое че́рез деся́тое;

гэ́та спра́ва ~тая — э́то де́ло деся́тое;

і ~таму зака́жаш — и деся́тому зака́жешь;

~тая вада́ на кісялі́ — погов. деся́тая вода́ на киселе́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уро́к I м., в разн. знач. уро́к;

вы́вучыць у. — вы́учить уро́к;

гэ́та яму́ бу́дзе до́брым ~кам — э́то ему́ бу́дет хоро́шим уро́ком;

○ адкры́ты ўрок — откры́тый уро́к;

◊ ~кі гісто́рыі — уро́ки исто́рии

уро́к II, -ку м., чаще мн., разг. сглаз

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Бац 1 ’пацук’ (Касп., Сцяшк. МГ, Янк. Мат., Інстр. II). Параўн. і бацу́к ’вадзяны пацук’ (Лысенка, ССП). Усё гэта формы з азванчэннем да пацук, пац ’тс’ (гл.).

Бац 2 ’малое дзіця, вельмі рухавае’ (Янк. Мат.). Гэта пераноснае ўжыванне слова бац ’пацук’. Магчыма, далей сюды адносяцца таксама (спачатку як пераносныя назвы) бацю́к, бацю́та хлопчык’ (Касп.), бацю́та ’перарослы гарэза’ (Нас.). Але не выключаецца, што апошнія словы — утварэнне ад ба́ця, ба́цька. Параўн. бацю́та, бацю́ля ’сын, які падобны да бацькі тварам ці ўчынкамі’ (Яўс.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)