чыстаплю́й, ‑я, м.
Разм. пагард. Чалавек, які не любіць чорнай працы, грэбуе ёю. // перан. Чалавек, які абмінае заганы жыцця, не імкнецца змагацца з імі. Да апошняга моманту.. [Гукан] спадзяваўся, што тую віну (ён не лічыў яе такой цяжкай, як лічыць чыстаплюй Тарасаў) можна будзе ў нейкай меры ўраўнаважыць сваімі заслугамі, ваеннымі, пасляваеннымі. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адка́зны, -ая, -ае.
1. Чалавек, на якога ўскладаецца адказнасць, які адказвае за каго-, што-н. А. рэдактар. А. (наз.) за вечар.
2. Вельмі важны, значны, сур’ёзны. Адказнае даручэнне. Адказная пасада. А. момант.
|| наз. адка́знасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)
бабы́ль, -я́, мн. -і́, -ёў, м. (разм.).
Бессямейны адзінокі чалавек. Векаваць бабылём.
|| ж. бабы́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак і бабы́лька, -і, ДМ -льцы, мн. -і, -лек.
|| прым. бабы́льскі, -ая, -ае. Бабыльскае жыццё.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)
багамо́л, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Чалавек, які многа моліцца, ажыццяўляе багамолле.
2. Драпежнае насякомае атрада тараканападобных з прыстасаванымі для хапання пярэднімі канечнасцямі.
|| ж. багамо́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)
баля́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
1. Тое, што і болька.
2. перан. Недахоп, слабае месца ў дзейнасці, характары, а таксама чалавек з якімі-н. недахопамі, з-за якога бываюць непрыемнасці ў калектыве.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)
гад, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. звычайна мн. Жывёла сямейства паўзуноў (змяя, гадзюка і пад.).
2. перан. Агідны чалавек, гадзіна (у 2 знач.; пагард.). Фашысцкія гады.
|| прым. га́дскі, -ая, -ае (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)
загрукаце́ць, ‑качу, ‑каціш, ‑каціць; зак.
Пачаць грукацець. // Прагрукацець. Раптам загрукацелі дзверы, і на парозе паявіўся чалавек з нашай на плячах. Марціновіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лунаці́зм, ‑у, м.
Хваравіта-нервовы стан, пры якім чалавек у глыбокім сне можа хадзіць, лазіць і падсвядома выконваць іншыя дзеянні; самнамбулізм.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вяско́вец, ‑коўца, м.
Чалавек, які пастаянна жыве ў вёсцы; селянін. Вузкая градка маладога бярэзніку адмяжоўвала панскую зямлю ад зямлі вяскоўцаў. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́семдзесят, васьмідзесяці, Т васьмюдзесяццю, ліч. кольк.
Лік і лічба 80. Восемдзесят дзеліцца на чатыры. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 80. Восемдзесят чалавек.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)