перайгра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.
1. што. Сыграць паўторна.
П. партыю.
2. перан., што. Вырашыць па-іншаму, зрабіць інакш, змяніць (разм.).
Яны ўдвух перайгралі тую справу.
3. што. Сыграць усё, многае.
П. усе п’есы.
4. без дап. Сыграць ролю ненатуральна, перабіраючы меру (разм.).
У гэтай сцэне артыст яўна перайграў.
|| незак. пераі́грываць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. пераі́грыванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пераме́раць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.
1. Змераць або памераць нанава, яшчэ раз.
П. куплены адрэз.
2. Змераць, памераць усё, многае.
П. усе ўчасткі.
3. перан. Шмат прайсці, пахадзіць па якойн. тэрыторыі (разм.).
Многа дарог мне прыйшлося п. сваімі нагамі.
|| незак. перамяра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 і 2 знач.) і пераме́рваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
памата́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
1. што. Зматаць усё, многае. Памагаць усе ніткі.
2. што, чым і без дап. Матаць 1 некаторы час; матнуць некалькі разоў. Дзед узяў у.. [Косці] корань, пакруціў у руках, памагаў галавою. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панадзіма́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
1. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Надзьмуцца паветрам, газам — пра ўсё, многае.
2. Натапырыўшыся, скурчыцца (пра птушак). Панадзімаліся галубы на холадзе.
3. перан. Пакрыўдзіцца — пра многіх. Хлапчукі панадзімаліся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паапуска́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Апусціць усё, многае або ўсіх, многіх. Паапускаць крылы. Паапускаць шторы. Паапускаць вочы. □ [Фікусы] таксама, мабыць, з адзіноты зблажэлі, паапускалі лісце. Сабаленка.
2. Павыключаць, павыкрэсліваць з тэксту многа чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павыбіва́цца, ‑аецца; зак.
Выбіцца, прабіцца на паверхню — пра ўсё, многае. Зялёныя кветачкі павыбіваліся ўжо на свет скрозь сухія выцвіўшыя лісці. Колас. Пад шынялём была старая палапленая ватоўка. Шэрыя злямчаныя камякі ваты павыбіваліся з-пад лапікаў. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павыду́шваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм. Выдушыць усіх, многіх або ўсё, многае. Павыдушваць шыбы. □ [Шульга:] — Ты давай, вунь, давай, круці абаранак, ды лепш глядзі, куды едзеш. А то ўжо ўсіх курэй у Азёрах павыдушваў... Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павырыва́цца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
1. Вырвацца з чаго‑н. або куды‑н. — пра ўсіх, многіх. Павырывацца з рук. Павырывацца наперад.
2. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Адарвацца — пра ўсё, многае. Гузікі павырываліся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папрыліпа́ць, ‑ае; зак.
Прыліпнуць — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае; прыліпнуць у многіх месцах. На дварэ горача было, валасы на лбе папрыліпалі. Лобан. [Павуціне] папрыліпала да калматай курткі і штаноў, — яе не ачысціш і шчоткай. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
параскіда́цца, ‑аецца; зак.
Раскідацца — пра ўсё, многае. [Нахлябіч:] Гумно .. ваша ледзьве ліпіць, ды і ўсе будынкі папарахнелі, зараз параскідаюцца. Чорны. Каля маёнтка на полі, як копы сена, параскідаліся досыць высокія капцы, дзе закапана бульба на гарэлку. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)