гаспада́рлівы
1. хозя́йский;
~выя адно́сіны да спра́вы — хозя́йское отноше́ние к де́лу;
2. (заботящийся о хозяйстве) хозя́йственный, домови́тый;
г. чалаве́к — хозя́йственный челове́к;
~вая жанчы́на — хозя́йственная (домови́тая) же́нщина
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
няве́рны
1. прил., в разн. знач. неве́рный;
н. чалаве́к — неве́рный челове́к;
н. слых — неве́рный слух;
~нае во́ка — неве́рный глаз;
2. в знач. сущ., рел., уст. неве́рный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ко́нчаны
1. прич. ко́нченный, око́нченный, зако́нченный;
2. прич., разг. прико́нченный;
1, 2 см. ко́нчыць;
3. прил. (решённый) ко́нченый;
~ная спра́ва — ко́нченое де́ло;
◊ к. чалаве́к — ко́нченый челове́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нікчэ́мны
1. никчёмный, никуды́шный;
~ная рэч — никчёмная (никуды́шная) вещь;
2. ничто́жный, жа́лкий; презре́нный;
н. чалаве́к — ничто́жный (жа́лкий) челове́к;
н. раб — презре́нный раб;
◊ н. мета́л — презре́нный мета́лл
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паліты́чны
1. полити́ческий;
~ная барацьба́ — полити́ческая борьба́;
п. лад — полити́ческий строй;
2. разг. полити́чный;
п. чалаве́к — полити́чный челове́к;
○ ~ная смерць — полити́ческая смерть;
п. кры́зіс — полити́ческий кри́зис
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Мусяля́к (груб.) ’нязграбны чалавек’ (карэліц., Сцяшк. Сл.). Рус. пск., цвяр. мусли́к, мусля́к ’неахайны чалавек’, уладз., казан. муслюм ’нязграбны, дурнаваты мужчына, сапляк’. Апошняе, аднак, Корм (AfslPh, 9, 657) выводзіць з араб.-тур. muslim ’мусульманін’. Да мусоліцца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мі́лка ’любая’ (Нас.; петрык., Мат. Гом.), мілок ’любы, дарагі’ (Нар. Гом.). З рус. милка ’любімая’, ’жонка’, милок ’любімы чалавек, мілы чалавек’ (аб пашырэнні гэтых лексем у рус. гаворках гл. СРНГ, 18, 161–162). Да мі́лы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Галямоўжа ’неахайны чалавек’ (Нас.). Па паходжанню, бясспрэчна, звязана з такімі словамі, як галамоўзы ’бязвусы, без барады’ (Шатал.), галамоўза ’нікчэмны чалавек’ (Сцяшк. МГ). Меркаванні аб этымалогіі гл. пад гэтымі словамі. Семантыка лексемы галямоўжа не патрабуе спецыяльнага тлумачэння.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Басі́ла ’здаравяка-лайдак’ (Яўс.). Параўн. рус. дыял. баси́ла ’франт; бяспутны чалавек, хуліган’, баси́ло ’горды чалавек; франт’. Мабыць, звязана з дзеясловам тыпу рус. дыял. ба́си́ть ’выстройвацца, франціць’, ’трымацца горда, важнічаць’ (паходжанне яго не вельмі яснае). Гл. баской.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ке́рапла ’нязграбны чалавек’ (Непакупны). З літ. keripla ’бясформеннае стварэнне’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)