патапі́цца, ‑топіцца; ‑топімся, ‑топіцеся, ‑топяцца; зак.

Патануць, утапіцца — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае. — Здзірцы кінуліся на свае караблі, — загаварыў ён [Купала], — і ўсе патапіліся ў моры, бо перасталі разумець каманду, ашалеўшы ад страху. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пахапа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Разм. Узяць, схапіць усё, многае або ўсіх, многіх. [Дзяцел:] — Там ужо, мусіць, пабралі ўсё. Лепшыя кавалкі [зямлі] пахапалі. Мележ. [Міця] ужо чуў пра тых, расстраляных. Іх пахапалі з розных вёсак. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пашпурля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., што.

Разм.

1. Рэзкім рухам пакідаць усё, многае.

2. а таксама чым. Шпурляць некаторы час. Любілі мы ў адліжныя дні і паваляцца ў [снезе] ды пашпурляць адзін у аднаго снежкамі. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перапа́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.

1. што. Доўга парачы, пазбавіць патрэбных якасцей; зрабіць непрыгодным. Перапарыць гарох.

2. каго. Доўга парачы ў лазні, пашкодзіць чыё‑н. здароўе.

3. што. Спарыць, папарыць усё, многае. Перапарыць усю бульбу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перасмалі́ць 1, ‑смалю, ‑смоліш, ‑смоліць; зак., што.

1. Пасмаліць нанава, яшчэраз. Перасмаліць лодку.

2. Пасмаліць усё, многае. Перасмаліць усе бочкі.

перасмалі́ць 2, ‑смалю, ‑смаліш, ‑смаліць; зак., што.

Разм. Перапаліць надвае, на часткі. Перасмаліць валасы завіўкай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перачыта́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Прачытаць усё, многае. [Рыма] перачытала ўсё, што знайшлося ў партызан. Васілеўская.

2. Прачытаць нанава, яшчэ раз. Аляксандра Пятроўна.. некалькі разоў перачытала пісьмо і не ведала, як адказаць сыну. Каршукоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

універса́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які ахоплівае ўсё, многае; усеабдымны. Універсальныя веды. Універсальныя звесткі. Універсальны спецыяліст. // Прызначаны для гандлю разнастайнымі таварамі. Універсальны магазін.

2. З разнастайным прызначэннем, для разнастайнага выкарыстання. Універсальны інструмент. Універсальная сталь. Універсальны станок.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пажра́ць, -ру́, -рэ́ш, -рэ́; -ро́м, -раце́, -ру́ць; -ры́; -ра́ны; зак. (разм.).

1. чаго і без дап. З’есці многае ў якой-н. колькасці, прыняць ежу.

2. каго-што. Прагна з’есці ўсё (звычайна пра жывёл).

Саранча пажрала пасевы.

|| незак. пажыра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 2 знач.).

П. вачамі каго-, што-н. (перан.: прагна, не адрываючыся глядзець на каго-, што-н.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

панаганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; зак.

1. каго-чаго. Нагнаць, сабраць у адным месцы многа каго-, чаго-н.

П. жывёлы на бойню.

П. лодак у бухту.

2. што. Нацерці (пра мазалі).

П. мазалі на руках.

3. што. Набіваючы, насадзіць на што-н. усё, многае.

П. абручы на бочку.

4. чаго. Увагнаць многа чаго-н. куды-н.

П. цвікоў у сцяну.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перава́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак.

1. каго-што. Узважыць яшчэ раз.

П. груз перад здачай.

2. каго-што. Узважыць усё, многае або ўсіх, многіх.

П. усе мяшкі з мукой.

3. каго-што. Перасягнуць у вазе, перацягнуць.

Адна шаля вагаў пераважыла другую.

4. перан. Аказацца больш значным, важкім, перасіліць.

Дапытлівасць пераважыла страх.

|| незак. перава́жваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)