піса́ць

1. schriben* vt;

піса́ць бацька́м an die [den] ltern schriben*;

2. (ствараць) schriben* vt; sich schrftstellerisch betätigen (быць пісьменнікам);

3. (фарбамі) mlen vt;

гэ́та ві́ламі па вадзе́ напі́сана das ist noch sehr zwifelhaft; das steht noch in den Strnen;

ду́рню зако́н не піса́ны für Dmme gibt es kein Gestz

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

магні́т

[рус. магнит, ад гр. Magnetis (lithos) — камень з Магнезіі, старажытнага горада ў Малой Азіі]

1) кавалак жалезнай руды або сталі, здольны прыцягваць жалезныя і стальныя прадметы, ствараць магнітнае поле (адрозніваюць натуральны і штучны м.);

2) перан. тое, што прыцягвае да сябе з незвычайнай сілай.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мадэлі́раваць

(фр. modeler)

1) даследаваць з’явы і працэсы, якія адбываюцца на пэўных аб’ектах, шляхам пабудовы і вывучэння мадэлей гэтых аб’ектаў (напр. м. электрастанцыю);

2) ствараць мадэль чаго-н. (напр. м. сукенку, м. новую марку аўтамашыны);

3) апрацоўваць паверхню будучай скульптуры, надаючы ёй пэўную форму.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

begin [bɪˈgɪn] v. (began, begun)

1. пачына́ць, распачына́ць; пачына́цца;

begin on smth. бра́цца за што-н.;

begin the score адкры́ць лік;

Where to begin? З чаго пачаць?

2. засно́ўваць, ствара́ць;

begin a club адкры́ць клуб

to begin with найпе́рш, перш за ўсё, перш-на́перш, па-пе́ршае

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

mould2 [məʊld] v. BrE

1. адліва́ць у фо́рму, фармава́ць

2. рабі́ць па шабло́не

3. (into) ствара́ць, фармірава́ць, ператвара́ць;

mould public opinion фармірава́ць грама́дскую ду́мку;

mould smb.’s character фармірава́ць хара́ктар каго́-н.

4. абляга́ць;

Her wet dress moulded her slender figure. Мокрая сукенка аблягала яе стройную фігуру.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

заці́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. заціх, ‑ла; зак.

1. Перастаць ствараць якія‑н. гукі (гаварыць, смяяцца, крычаць і пад.); змоўкнуць. Марыля крычала хрыпла і дзіка, а потым заціхла. Брыль. Уздрыгнула і памалу пачала расхінацца заслона, са сцэны павеяла халадком, зала заціхла. Карпаў. // Перастаць чуцца, раздавацца. І змоўкла радыё, ні гуку, І голас дыктара заціх. Колас. Заціх апошні водгалас грымотнага раскату. Лынькоў.

2. перан. Аслабіць або спыніць сваю дзейнасць. Лёгкая плынь ветру зноў заціхне, і дзень зноў зіхаціць сонцам. Чорны. Вёска прытаілася, заціхла, як і ў першыя дні акупацыі. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ДАЛМА́ТАЎ

(сапр. Лучыч Васіль Панцеляймонавіч; 1852, вобл. Далмацыя, Югаславія — 27.2.1912),

рускі акцёр. Сцэн. дзейнасць пачаў у Адэсе. У 1873—76 у Маск. агульнадаступным т-ры, у 1880—84 у маскоўскіх т-рах Пушкінскім і Ф.Корша, у 1884—94 і з 1901 у Александрынскім т-ры (Пецярбург). Яго мастацтва вызначалася высокай культурай, філіграннай дакладнасцю, уменнем ствараць тыповыя вобразы. Сярод роляў: Гамлет, Макбет, кароль Лір (аднайм. п’есы У.Шэкспіра), Іаан («Смерць Іаана Грознага» А.К..Талстога), Агішын («Жаніцьба Бялугіна» А.Астроўскага і М.Салаўёва), Крачынскі («Вяселле Крачынскага» А.Сухаво-Кабыліна), Ракіцін, граф Любін («Месяц у вёсцы», «Правінцыялка» І.Тургенева). Аўтар п’ес, фельетонаў, апавяданняў і аповесцей з тэатр. жыцця.

т. 6, с. 20

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

formować

незак.

1. фармаваць; надаваць форму;

formować rogaliki z ciasta — ляпіць рагалікі з цеста;

2. фарміраваць; ствараць; арганізоўваць;

formować rząd — фарміраваць урад;

3. вайск. строіць; шыхтаваць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ляпі́ць, ляплю́, ле́піш, ле́піць; ле́плены; незак.

1. што і без дап. Ствараць, рабіць якія-н. фігуры з пластычнага, мяккага матэрыялу.

Л. бюст.

Не святыя гаршкі лепяць (прыказка: хоць і цяжка, але зможам, справімся).

2. Будаваць, майстраваць, карыстаючыся якім-н. вязкім матэрыялам.

Л. сцяну.

3. Размяшчаць адно за другім, не пакідаючы свабоднага месца.

Л. літару за літарай.

4. што. Тое, што і прыклейваць (разм.).

Л. маркі.

5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). 3 сілай ісці (пра мокры снег).

Снег лепіць у вокны.

|| зак. вы́лепіць, -леплю, -лепіш, -лепіць; -леплены (да 1 знач.), наляпі́ць, -ляплю́, -ле́піш, -ле́піць; -ле́плены (да 2 знач.), зляпі́ць, зляплю́, зле́піш, зле́піць; зле́плены (да 1 знач.) і заляпі́ць, -ляплю́, -ле́піш, -ле́піць; -ле́плены (да 3 знач.).

|| наз. ле́пка, -і, ДМ -пцы, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Гарадзі́ць ’гарадзіць’ (БРС, Шат., Касп., Бяльк.). Рус. городи́ть, укр. городи́ти, польск. grodzić, чэш. hraditi, балг. градя́, серб.-харв. гра́дити, ст.-сл. градити. Прасл. *gorditi ’будаваць, гарадзіць, ствараць і да т. п.’, дзеяслоў на ‑iti, утвораны ад прасл. *gordъ ’горад і да т. п.’ Аб гарадзіць < *gorditi гл. Трубачоў, Эт. сл., 7, 35 (дзе дэталёва прыводзіцца параўнальны матэрыял з усіх слав. моў). Ад гарадзі́ць утворана суфіксам ‑ба гарадзьба́ ’будаванне агароджы’ (БРС, Шат., Касп.). Але гэта слова, здаецца, не з’яўляецца вытворным прама на бел. глебе, а паходзіць з прасл. *gordьba (з адпаведнымі паралелямі ў іншых слав. мовах). Гл. Трубачоў, там жа, 38. Уласна бел. з’яўляецца гарадзьбі́к ’чалавек, які робіць агароджу’ (Бяльк.). У пераносным сэнсе ўсх.-слав. *goroditi ўжывалася і ў фразеалагічных зваротах (’гаварыць бяссэнснае, глупства’). Гл. Шанскі, 1, Г, 139–140.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)