1. Вялікая прадаўгаватая пасудзіна для мыцця, купання.
Мыцца ў ванне.
2. Мыццё ці лячэнне ў такой пасудзіне.
Прыняць ванну.
Лячэбныя ванны.
3.перан. Лячэнне ўздзеяннем чаго-н. (вады, паветра, сонца) на цела.
Сонечныя ванны.
4. У тэхніцы: пасудзіна рознай формы і памеру для вадкасці, у якую апускаюць розныя прадметы пры іх апрацоўцы.
Фарбавальная в.
|| памянш.ва́нначка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (да 1 і 4 знач.).
|| прым.ва́нны, -ая, -ае.
В. пакой або ванная (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
васьмёра, -мяры́х, -мяры́м, -мяры́мі, ліч.зб.
Восем.
Ужыв.:
а) з назоўнікамі мужчынскага або агульнага роду, якія абазначаюць асобу.
В. мужчын.
В. гуляк;
б) з асабовымі займеннікамі ў мн.л.
Нас было в.
Чакаем васьмярых;
в) з назоўнікамі мн.л., якія абазначаюць маладых істот.
В. дзяцей.
В. парасят;
г) з множналікавымі назоўнікамі.
В. сутак.
В. саней;
д) з некаторымі назоўнікамі, якія абазначаюць парныя прадметы.
В. вачэй.
В. рукавіц;
е) без назоўнікаў, калі абазначае асоб мужчынскага і жаночага полу.
Іх было в.: тры хлопцы і пяць дзяўчат.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тро́е, траі́х, траі́м, траі́мі, ліч.зб.
Тры.
Ужыв.:
а) з назоўнікамі мужчынскага і агульнага роду, што абазначаюць асобу.
Т. сыноў.
Т. сірот;
б) з асабовымі займеннікамі ў мн.
Іх было т.
Гэту работу ўжо траім прапаноўвалі;
в) з назоўнікамі, якія абазначаюць маладых істот.
Т. дзяцей.
Т. цялят;
г) з множналікавымі назоўнікамі.
Т. саней.
Т. штаноў.
Т. сутак;
д) без назоўнікаў, калі абазначае асоб мужчынскага і жаночага полу разам.
Нас там працуе т.: два мужчыны і жанчына;
е) з некаторымі назоўнікамі, якія абазначаюць парныя прадметы.
Т. рукавіц.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чацвёра, -вяры́х, -вяры́м, -вяры́мі, ліч.зб.
Чатыры.
Ужыв.:
а) з назоўнікамі мужчынскага і агульнага роду, якія абазначаюць асоб.
Ч. сяброў.
Ч. сірот;
б) без назоўнікаў, калі абазначаюць асоб мужчынскага і жаночага полу ў адзінстве.
Ч. ўжо адправіліся ў дарогу.
Ч. прапанавалі сваю дапамогу;
в) з назоўнікамі, якія абазначаюць маладых істот.
Ч. ягнят.
Ч. лісянят;
г) з назоўнікамі, якія ўжываюцца толькі ў мн. л. або якія абазначаюць парныя прадметы.
Ч. сутак.
Ч. саней.
Ч. нажніц.
Ч. шкарпэтак;
д) з асабовымі займеннікамі ў мн. л.
Іх было ч.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
па́ра
(ст.-польск. para, ад с.-в.-ням. pār)
1) два аднолькавыя сіметрычныя прадметы, якія складаюць адно цэлае;
2) дзве асобы або дзве жывёліны рознага полу;
3) запрэжка з дваіх коней.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
рысава́ць
(ст.-польск. rysować, ад с.-в.-ням. rīzen)
1) перадаваць прадметы на плоскасць пры дапамозе графічных сродкаў;
2) перан. апісваць у слоўнай форме або ўяўляць мысленна ў якіх-н. вобразах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АЛЕУ́ЦКАЯ ХВАРО́БАнорак,
вірусны плазмацытоз, хранічная кантагіёзная вірусная хвароба норак і трусоў. Пашырана ў Паўн. Амерыцы і Еўропе. Узбуджальнік — ДНК-змяшчальны вірус, няўстойлівы ў вонкавым асяроддзі. Заражэнне адбываецца аліментарным, унутрывантробным шляхам і праз скуру пры ўкусах. Перадаецца праз кармы, прадметы догляду, мяса хворых жывёл. Прыкметы: прагрэсіўнае пахудзенне, крывацёк з носа і рога, смага, запаленне нырак і печані. У халодны перыяд смяротнасць звяроў да 90%. Імунітэт не выпрацоўваецца. Інкубацыйны перыяд ад 10—15 сутак да некалькіх месяцаў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
breakage
[ˈbreɪkɪdʒ]
n.
1) перало́м, пало́м -у m.; разьбіва́ньне, лама́ньне n.
2) шко́да або́ стра́та ад палама́ньня, пабіцьця́; палама́ныя, пабі́тыя прадме́ты
a high rate of breakage — вялі́кі працэ́нт пашко́джаньня
The breakage was excessive — Пабі́тага было́ празьме́рна шмат
3) кампэнса́цыя за пашко́джаныя тава́ры
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
◎ Лапы́р ’драўляная міска, кубак’ (томск. — перасяленцы з Дрысенскага пав. — Ахоліна, Вопр. рус. яз. и его гов., 4), лапарка ’лыжка’ (Касп.), смал.лапырь ’вялікая луста хлеба’, варон. ’драўляны сасуд з ручкай для збожжа’, пск.ла‑ пьірочка ’кубачак, місачка’, докш.лапырка ў выразе: «…шапка- лапырка, пасярод дзірка…» (КЭС). Відавочна, балтызм, роднасны з літ.läpas ’ліст’ — пазней семантычны перанос на прадметы круглай формы. Магчыма, у гэтай назве крыецца старажытная форма прымітыўнага карца, які рабілі з бяросты ці з вялікага ліста расліны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гонг
(англ. gong, ад малайск. gong)
1) ударны музычны інструмент у выглядзе металічнага дыска з загнутымі краямі;
2) гукавы сігнал, які падаецца ўдарамі ў кавалак металу, рэйку, а таксама самі гэтыя прадметы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)