кады́к
(тат. kadyk = моцны, цвёрды, які выступае)
выпнутая храстковая частка гартані ў мужчын.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
пахіменінгі́т
(ад гр. pachys = моцны + менінгіт)
запаленне цвёрдай абалонкі галаўнога і спіннога мозгу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
krzepki
кніжн. моцны; дужы; бадзёры;
krzepki staruszek — бадзёры дзядок
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Бу́йны ’непакорны, неўгамонны’ (Бяльк.), ’моцны, бурлівы’ (Нас.), ’вялікі, буйны’ (БРС, Нас., Бяльк., Касп., Сцяшк. МГ, Яруш.). Укр. бу́йний ’моцны, бурлівы’, дыял. таксама ’вялікі, буйны’. Гэта апошняе значэнне, мабыць, другаснае і развілося ў бел. і ўкр. мовах незалежна, на базе зыходнага ’моцны’. Гл. буя́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ГІПЕРЗАРА́Д,
характарыстыка элементарных часціц, роўная падвоенаму сярэдняму эл. зараду часціцы ў ізатапічным мультыплеце (гл. Ізатапічная інварыянтнасць). Адрозніваюць моцны і слабы гіперзарад.
Моцны гіперзарад вызначаецца алг. сумай усіх унутраных квантавых лікаў часціцы і выкарыстоўваецца для апісання прыблізнай ізатапічнай інварыянтнасці адронаў. У розных рэакцыях элементарных часціц моцны гіперзарад амаль што захоўваецца, парушэнні яго захавання звязаны з уплывам электрамагнітнага ўзаемадзеяння. Слабы гіперзарад вызначае інтэнсіўнасць электраслабага ўзаемадзеяння элементарных ферміёнаў з нейтральным прамежкавым базонам і з’яўляецца крыніцай поля гэтага базона. Значэнні слабага гіперзарада, атрыманыя эксперыментальна, пакуль што не паддаюцца тлумачэнню. Напр., левыя нейтрына і электрон маюць слабы гіперзарад, роўны -1/2, правы электрон -1, левыя u- і d-кваркі + 1/6, правыя u- і (d-кваркі -2/3 і -1/3 адпаведна (гл. Кваркі).
І.С.Сацункевіч.
т. 5, с. 256
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
беспрабу́дны, ‑ая, ‑ае.
Моцны, непрабудны (звычайна пра сон). Вёска, натаміўшыся за дзень, спала глыбокім, беспрабудным сном. Сачанка. // перан. Пастаянны, бесперапынны. Беспрабудны п’яніца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
басі́дла, ‑ы, м.
Разм. Моцны басісты голас, гук. А от волат «Шчука», нязграбны дзябёлы паравозішча, рыкае густым басідлам, аж шыбы дрыжаць. Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скрыша́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае вялікую сілу, знішчальны. Скрышальны ўдар. Скрышальны агонь.
2. Моцны, глыбокі (пра пачуцці, перажыванні чалавека). Скрышальная нянавісць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bore3 [bɔ:] n.
1. свідраві́на; шпур
2. мо́цны прылі́ў у рацэ́ з акія́на
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
exquisite [ɪkˈskwɪzɪt, ˈekskwɪzɪt] adj.
1. вы́танчаны; элега́нтны
2. fml ве́льмі мо́цны; во́стры (пра пачуцці, адчуванні)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)