Памошнік ’пылюшнік вузкалісты, Thalictrum angustifolium Jacq.’ (Кіс., Касп.; КЭС, лаг.). Да мох (гл.); словаўтваральная аснова (па)мош‑, параўн. замошша, миіара і інш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Паціні́к ’асоба, якая падслухоўвае, падглядвае’ (КЭС, лаг.). Утварылася ад + патаемны, якое пры ад’ідэацыі выразу па цямне ’калі цёмна’ відазмянілася ў + пацямнік > паціны.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вартавы́ (КЭС, лаг.) ’вартаўнік’. Параўн. укр. вартови́й ’тс’. Можна думаць, што гэта слова ўзнікла на базе словаспалучэння (параўн. укр. вартова́ сторо́жа ’каравульная варта’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кватэ́раваць ’часова жыць у каго-н., наймаючы кватэру, памяшканне’ (КЭС, лаг., Янк. I), ’размяшчацца, быць на пастоі (пра войска)’ (ТСБМ). Гл. кватэра1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ко́хлік ’коклюш’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах., КЭС, лаг., З нар. сл., ЭШ, Сцяшк., Бяльк.). Гл. кохаль. Тады кохаль > *кохль > кохлік з памяншальнай суфіксацыяй.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Крыўля́цца1 ’зайздросціць, адносіцца з пагардай’ (Жыв. сл.). Гл. крыўляцца2.

Крыўля́цца2 ’рабіць ненатуральныя рухі цела, грымасы’ (ТСБМ, КЭС, лаг.). Гл. крыўляць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ку́длы ’валасы’ (ТС, Сержп., Ск., Нік. Напаў., Бяльк., КЭС, лаг., Гарэц.). Укр. кудлы, рус. кудлы ’тс’, польск. kudły, чэш. kudle ’тс’. Гл. кудзель.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ла́йна (асудж.) ’тоўстая, здаровая жанчына’ (міёр., З нар. сл.), ла́йнік ’гультай, лайдак, хлус’ (Шат.), ’зняважлівае слова на сытага, тоўстага чалавека’ (КЭС, лаг.). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лака́за ’неахайная асоба, якая мыючы залівае дол у хаце’, лаказіць ’наліваць у хаце, рабіць макрату, бруд’ (КЭС, лаг.). Да літ. lakäzaris ’гарэза, свавольнік’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лама́к, паманеж ’старэнькая будыніна ці посуд’ (КЭС, лаг.). Да ламаць. Аб прадуктыўнасці суф. -ак у дыялектнай мове гл. Сцяцко, Афікс. наз., 23–24.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)