расста́віць, ‑стаўлю, ‑ставіш, ‑ставіць; зак., каго-што.

1. Паставіць, размясціць якім‑н. чынам, парадкам. Расставіць мэблю. Расставіць шахматныя фігуры. □ Няня бясшумна расставіла талеркі і бадзёрым голасам звярнулася да .. [хворага]. Васілевіч. Мікола з Казанскім прагледзяць кінаплёнку, каб ведаць, у якім парадку расставіць канцэртныя нумары... Гаўрылкін. // Размеркаваць для выканання якіх‑н. абавязкаў па службе, па рабоце. Расставіць вартавых. Правільна расставіць сілы.

2. Паставіць так, каб павялічылася адлегласць паміж чым‑н. — Заслона. — расцяжна закрычаў няпрошаны артыст і на ўсю шырыню расставіў ногі і развёў рукі. Кулакоўскі.

3. Рассунуўшы, устанавіць для выкарыстання што‑н. раскладное, рассоўнае. Расставіць мальберт. Расставіць сетку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выда́тна нареч.

1. прекра́сно, замеча́тельно, великоле́пно, превосхо́дно, бесподо́бно, отли́чно;

скрыпа́ч в. гра́е — скрипа́ч прекра́сно (замеча́тельно, великоле́пно, превосхо́дно, бесподо́бно) игра́ет;

2. отли́чно;

в. ве́даць — отли́чно знать;

3. в знач. сущ. школ. отли́чно;

атрыма́ць в. па матэма́тыцы — получи́ть отли́чно по матема́тике

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

know

[noʊ]

v., knew, known, v.t.

1) ве́даць, знаць

2) ме́ць ве́ды, уме́ць

3) быць знаёмым з кім

I know her very well — Я зь ёю ве́льмі до́бра знаёмы

Do you know this road? — Ці ты ве́даеш гэ́тую даро́гу?

4) уме́ць

Mary knows how to cook — Мары́я ўме́е гатава́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Schlich

m -(e)s, -e

1) лазе́йка

2) вы́крут, хі́трасць; pl інтры́гі

j-m auf die ~е kómmen* — раскры́ць [разве́даць] усе́ хі́трыкі [выкрута́сы]

álle ~e kénnen* — ве́даць усе́ хады́ і вы́хады

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

то́нкасць ж

1. Dünne f -; Dünnheit f -, -en; Féinheit f - (нітак, матэрыі і г. д.); Schlánkheit f - (фігура); Verféinerung f - (смаку);

2. перан Féinheit f -, -en; Finésse f -, -n;

да то́нкасці aufs Genáueste;

ве́даць да то́нкасцяў sich bis ins Kléinste áuskennen* (што-н in D)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

zachować

zachowa|ć

зак.

1. захаваць; зберагчы;

~ć dla siebie — захаваць для сябе;

~ć miarę — ведаць меру;

~ć równowagę — захаваць раўнавагу;

\\j Boże! — крый Божа!; Божа барані!

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Ве́шчы ’мудры, здольны прадракаць’ (КТС, БРС), укр. віщий ’тс’, рус. вещий: паўн. ’вядзьмар, чараўнік’, разан. ’разумны, талковы, красамоўны’, ст.-рус. вѣщий ’тс’ (з X ст.), польск. wieszczy ’вампір’, каш. ’дух чалавека, які нарадзіўся з зубамі’, wieszcz ’паэт, прарок’; ’чалавек, народжаны ў кашулі’, wieszczka ’варажбітка’, в.-луж. wěšćer ’варажбіт, прадказальнік’, н.-луж. wěšćaŕ ’тс’, чэш. věští, věštecký ’вешчы’, славен. véšča ’ведзьма’, veščec ’чараўнік’, серб.-харв. ве̏шт ’вопытны, дасведчаны, лоўкі, умелы’, макед. ’умелы, мастацкі’, вештак ’спецыяліст’, балг. вещ ’дасведчаны’, ст.-слав. вѣщь, вѣьцъ ’чараўнік, вядзьмар’, ц.-слав. вѣшть (з XIV ст.), прасл. věštь‑jь < *věstj‑ < *věd‑tjo‑. Да ведаць (гл.). Параўн. Міклашыч, 390; Праабражэнскі, 1, 110; Фасмер, 1, 309; Шанскі, 1, В, 83; КЭСРЯ, 79; БЕР, 1, 140–141; Махэк₂, 686.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Спавяда́ць ‘выслухоўваць пакаянне ў грахах’ (ТСБМ, Нас., Байк. і Некр., Сл. ПЗБ), ‘каяцца; лаяць, бэсціць’ (Юрч.), спавяда́цца ‘каяцца ў грахах’ (ТСБМ, Нас., Растарг., Ласт., Байк. і Некр.), спо́ведзь ‘пакаянне’ (ТСБМ, Нас., Ласт., Байк. і Некр., Сл. ПЗБ). Укр. сповіда́ти, спо́відь, рус. испове́дывать(ся), стараж.-рус. исповѣдовати, польск. spowiadać(się), spowiedź, в.-луж. spowědać so ‘спавядацца’, spowědź, н.-луж. spowědaś se, spowěź, чэш. zpovídat (se), zpověď, славац. spovedat (sa), серб.-харв. исповедати (се), ȉspovȇd, славен. spovedovati (se), spóved, балг. изповя́дам, и́зповед, макед. исповедува, исповед. Тэрмін хрысціянскай тэрміналогіі да прасл. *povědati ‘паведаць, патлумачыць’ < *vědati ‘ведаць’; усходнеславянскія, лужыцкія і паўднёваславянскія з *jьz‑povědati; споведзь < *jьzpovědь; гл. Шустар-Шэўц, 1344–1345. У канфесійным значэнні калька лац. con‑fiteri ‘прызнавацца’ (Басай-Сяткоўскі, Słownik, 334).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

цана́, ‑ы́; мн. цэ́ны, цэн; ж.

1. Грашовае вырашэнне вартасці тавару. Базарная цана. Дзяржаўная цана. Нарыхтоўчая цана. Закупачная цана. □ Каржакевіч спусціў цану на чатыры пуды. Крапіва. Конь старэе — у цане танее, вол старэе — цану набірае. Прыказка. // Грашовая плата за якую‑н. работу, паслугу. У невялікай вёсцы лясной Пастух цану загінае вясной. Кусянкоў.

2. цано́й чаго. Ужываецца ў значэнні: страціўшы што‑н., ахвяраваўшы чым‑н., перажыўжы што‑н. Клінцэвіч вырашыў: нават цаной уласнага жыцця адпомсціць гаду. Машара.

•••

Адпускная цана — цана, якая ўстанаўліваецца пры продажы прадукцыі.

Стратная цана — цана ніжэй сабекошту.

Цана вытворчасці — у капіталістычным грамадстве — ператвораная форма вартасці тавару, роўная суме выдаткаў і сярэдняму прыбытку.

Ведаць цану гл. ведаць.

Грош цана (у базарны дзень) каму-чаму — не мае ніякай каштоўнасці, нічога не варты, ні на што не прыгодны.

Дарагой цаной — затраціўшы вялікія сілы, намаганні, панёсшы вялікія ахвяры (дасягнуць чаго‑н., зрабіць што‑н.).

Загнуць (заламаць, загарадзіць) цану гл. загнуць.

Любой (якою б ні было) цаной — любымі сродкамі, шляхамі, не шкадуючы нічога (дасягнуць чаго‑н., зрабіць што‑н.). Туды, на той бок пералезці, Пра ўсё даведацца на месцы, Якою б ні было цаной! Колас.

Набіць (нагнаць) сабе цану гл. набіць.

Нагнаць (набіць) цану гл. нагнаць.

Не стаяць за цану гл. стаяць.

Траціць цану гл. траціць.

У цане — дорага каштуе; высока цэніцца.

Цаны няма каму-чаму гл. няма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

schätzen

vt

1) шанава́ць, паважа́ць

2) ацэ́ньваць, вызнача́ць

sich glücklich ~ — лічы́ць сябе́ шчаслі́вым

ich schätze séine Méinung — я цанр [паважа́ю] яго́ ду́мку

etw. zu ~ wíssen* — ве́даць цану́ (каму-н., чаму-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)