рапартава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак.

Прадставіць (прадстаўляць) рапарт, далажыць (дакладваць) вышэйшай інстанцыі, начальству аб чым‑н. [Даніла] падыходзіць да Скібы і рапартуе: «Таварыш камісар! Партызанскі атрад баявую задачу выканаў». Крапіва. // Даваць справаздачу аб выкананні ўзятых на сябе абавязацельстваў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Курэ́нь 1 ’будан’ (ТСБМ, Бяльк., Яшк., Янк. II, Хрэст. дыял., Мат. Гом., Сл. паўн.-зах., Маш., Шушк.). Укр. курінь, рус. курень. Разглядаецца як запазычанне з цюрк. (гагауз. kürün ’атрад воінаў’ (гл. Бернекер, 648). Семантычна далёка. Відаць, трэба вярнуцца да разгляду этымалагічнай сувязі з курыць (гл.) (Фартунатаў, BB, 3, 69; Міклашыч, 427). Наяўнасць бел. курэнь ’дымар’ актуалізуе гэту гіпотэзу.

Курэ́нь 2 ’дымар’ (Сл. паўн.-зах.). Да курыць 1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

галаўны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да галавы (у 1 знач.). Галаўны боль. // Прызначаны для галавы. Галаўны ўбор.

2. Які ідзе ўперадзе чаго‑н.; перадавы. Галаўны мінаносец. Галаўны атрад. // Асноўны, вядучы. Галаўное прадпрыемства. Галаўная партарганізацыя.

•••

Галаўны мозг гл. мозг.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радабо́ддзе, ‑я, н.

Абл.

1. Пра рэдкія пасевы, зараснікі. Атрад памалу падцягваўся да ўскрайку лесу, дзе ў радабоддзі хмызнякоў спыніліся разведчыкі. Дзенісевіч.

2. Пра рэдка сатканую, звязаную і пад. рэч. — Гусцей ніткі кладзі, а то ў цябе нейкае радабоддзе атрымліваецца. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гарпактыцы́ды

(н.-лац. harpacticoida)

атрад весланогіх ракападобных; пашыраны ў морах і прэсных вадаёмах; служаць ежай для многіх рыб.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

какцы́дыі

(н.-лац. coccidiida, ад гр. kokkis, -idos = костачка)

атрад прасцейшых класа спаравікоў; паразітуюць у клетках эпітэлію жывёл.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кліме́ніі

(н.-лац. clymenia = німфа, дачка Акіяна)

атрад вымерлых малюскаў класа галаваногіх; жылі ў познім дэвоне — раннім карбоне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

podjazd, ~u

м.

1. пад’езд;

2. нечаканы напад; набег; наезд;

3. вайск. раз’езд; конны атрад

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

передово́й в разн. знач. перадавы́;

передово́й отря́д воен. перадавы́ атра́д;

передовы́е пози́ции воен., перен. перадавы́я пазі́цыі;

передовы́е спо́собы произво́дства перадавы́я спо́сабы вытво́рчасці;

передово́е предприя́тие перадаво́е прадпрые́мства.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

бандакра́тыя

(ад іт. banda = атрад + гр. kratos = улада)

1) панаванне ў грамадстве крымінальных, мафіёзных элементаў, якія выкарыстоўваюць уладу ў карыслівых мэтах;

2) мафіёзная група, якая карыстаецца неабмежаванай уладай.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)