ма́сла, -а, н.
1. Харчовы тлушч, атрыманы збіваннем смятанкі або смятаны.
Топленае м.
2. Тлустае рэчыва мінеральнага паходжання.
Змазачнае м.
◊
Масла масленае — пра таўталогію, паўтарэнне чаго-н.
Падліць масла ў агонь — абвастрыць якія-н. непрыязныя адносіны, пачуцці.
Як па масле — лёгка, без цяжкасцей.
|| прым. ма́слены, -ая, -ае.
Масленая пляма.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шу́хнуць, -ну, -неш, -не; -ні; зак. (разм.).
1. Адным прыёмам зрабіць што-н.
Ш. вады на агонь.
Шухнуў вобземлю (паваліўся).
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Хутка абваліцца, спаўзці, з’ехаць уніз.
Зямля шухнула ў яму.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Нечакана настаць, надысці.
Шухнула пацяпленне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перакрыжава́ны Kreuz-;
вайск. перакрыжава́ны до́пыт Kréuzverhör n -s, -e;
перакрыжава́ны аго́нь Kréuzfeuer n -s
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
damp2 [dæmp] v. увільгатня́ць;
The dew damped the path. Сцежка была сырой ад расы.
damp down [ˌdæmpˈdaʊn] phr. v. тушы́ць (пра агонь)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
smother [ˈsmʌðə] v.
1. душы́ць
2. гу́ста пакрыва́ць;
a pudding smothered in cream пу́дынг, зма́заны крэ́мам
3. тушы́ць (агонь); заглуша́ць, прыглуша́ць (пачуцці)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
на́слепа, прысл.
Разм. Нічога не бачачы, усляпую. Капрал наш.. шыецца тварам, у траву і, час ад часу, наслепа крычыць: «Агонь!» Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закіпяці́ць, ‑пячу, ‑пяціш, ‑пяціць; зак., што.
Награваючы, давесці да стану кіпення; прыгатаваць кіпячэннем. Зноў расклалі агонь, закіпяцілі ваду, напіліся чаю. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вулка́н, ‑а, м.
Гара з кратарам на вяршыні, праз які час ад часу вывяргаюцца лава, агонь, попел. Патухлы вулкан. Гразевы вулкан.
[Ад лац. vulcanus — агонь, полымя.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шасціство́льны, ‑ая, ‑ае.
З шасцю стваламі (пра зброю). Нямецкія часці з гарматамі і танкамі, з шасціствольнымі мінамётамі вялі страшэнны агонь. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мётлы (мн. л.) ’сонечныя палосы-прамяні паміж хмарамі’ (брэсц., Нар. лекс.). Параўн. польск. miotła ’агонь з хваста каметы’. Да мятла́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)