Агры́бяцьвельмі пастарэць’ (Шат.). Відаць, калька з польск. zgrzybieć ’тс’. Апошняе да grzybieć ’зморшчыцца як грыб’, grzyb ’грыб’. Параўн. ірл. gerbach ’складка, маршчына’ (Петарсан, Vergl. Wortst., 12).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Варня́цца ’марнець (адносна слабага чалавека)’ (КЭС); ’ледзь жыць, існаваць, вельмі мала працуючы па слабым здароўі ці па старасці’ (Янк. I, 46). Няясна. Няма адпаведнасцей у суседніх мовах.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вы́юдзґаць ’вымараць, закаравіць’ (Янк. Мат.). Не вельмі яснае слова. Ці не звязана з вэ́дзґаць ’тс’ (гл.)? Тады вы́юдзґаць < ы́вэдзґаць (з выпадзеннем інтэрвакальнага ‑в‑ і заменай яго ‑j‑).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Газ-газ-газ ’падзыўныя словы для гусей’ (ДАБМ, 896). Падзыўныя словы наогул вельмі цяжка паддаюцца этымалагізацыі. Гэта ж форма адзінкавая, таму пра яе нельга нічога сказаць пэўнага.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Дабрабы́т ’дабрабыт’ (БРС). Укр. добро́бут, польск. dobrobyt ’тс’. Магчыма, у бел. мове (таксама ўкр.) запазычанне з польск. мовы. Лексема гэта тэрытарыяльна абмежаваная і магчымасць запазычання вельмі верагодная.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ла́ха1 ’рухавая, вельмі балбатлівая жанчына’ (мсцісл., З нар. сл.). Аддзеяслоўнае ўтварэнне, як соня (гопаць). Да ложаць^ (гл.).

Ла́ха2 ’крысо’ (Яўс.). Няясна. Магчыма, да лахі (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лэхнуць ’быць адданым каму-небудзь, прападаць за кім-небудзь, вельмі любіць што- або каго-небудзь’ (стаўб., Жыв. сл.). Да лахаць1 (гл.). З прычыны экспрэсіўнасці ‑а‑ > ‑э‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Нічаге́за (нічогеза) ’злая жанчына’: Той то вельмі добрэз‑ ный, а вона нічогеза (ТС). Ад нічогі ’дрэнны, злы’, экспрэсіўны суфікс ‑еза, параўн. малёнезя ’немаўля’ (Карскі 2-3, 31).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Па́дківельмі ахвочы, цікаўны да каго-, чаго-н.’ (ТСБМ, Яруш., Др.-Падб.). Рус. па́дкий, ст.-рус. па́дкий (1570 г.) ’тс’. Утворана з суф. ‑к‑ ад падаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ірга́ ’Amelanchier Medik’. (Кіс.). Запазычанне з манг. irgai, калм. jarɣä ’хмызняк з вельмі цвёрдай драўнінай’ (Фасмер, 2, 137) праз рус. мову, адкуль таксама ўкр. ірга́, польск. irga.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)