ядро́, -а́, мн. я́дры і (з ліч. 2, 3, 4) ядры́, я́дзер і я́драў, н.

1. Унутраная частка плода, семя, пакрытая цвёрдай абалонкай.

Я. слівавай костачкі.

2. Унутраная, звычайна больш шчыльная частка чаго-н.

Я. каметы.

Я.

Зямлі.

Я. атама (цэнтральная, дадатна зараджаная частка атама).

3. Важнейшая частка ўсякай расліннай і жывёльнай клеткі (спец.).

4. перан. Асноўная частка якога-н. калектыву, групы.

Я. атрада, арганізацыі.

5. Даўнейшы гарматны снарад у выглядзе шара.

|| памянш. я́дзерка, -а, мн. -і, -рак, н. (да 1 знач.) і (разм.) я́дзерца, -а, мн. -ы, -аў, н. (да 1 знач.).

|| прым. я́дзерны, -ая, -ае (да 1—3 і 5 знач.) і ядро́вы, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

○

Ядровае мыла (спец.) — сорт мыла з вялікай колькасцю тлушчавых кіслот.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

sale

[seɪl]

n.

1)

а) про́даж -у m.

flowers on sale — кве́ткі на про́даж

б) ко́лькасьць прада́дзенага тава́ру

Today’s sales were larger than yesterday — Сёньня тава́ру прада́дзена больш, як учо́ра

2) збыт, по́пыт -у m.; ры́нак збы́ту

3) распро́даж

a sale on suits — распро́даж гарніту́раў (са зьні́жкамі)

4) про́даж з аўкцыёну

•

- for sale

- on sale

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

sow

I [soʊ]

v.t. sowed, sown or sowed, sowing

1) се́яць, засе́йваць

He sows more wheat than oats — Ён се́е пшані́цы больш, чым аўса́

The farmer sowed the field with oats — Фа́рмэр засе́яў по́ле аўсо́м

2) се́яць, расьсява́ць, раскіда́ць; пашыра́ць

to sow (the seeds of) dissention — се́яць нязго́ду

II [saʊ]

n.

сьвіньня́, сьвінама́тка f., паро́сная сьвіньня́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

else

[els]

1.

adj.

1) і́ншы, ро́зны

somebody else — не́хта і́ншы

no one else — больш ніко́га

2) яшчэ́

Do you expect anyone else? — Ці вы яшчэ́ каго́ чака́еце?

What else could I say? — Што яшчэ́ я мог сказа́ць?

2.

adv.

іна́кш

How else? — Як жа іна́кш?

Hurry, else you will be late — Сьпяша́йцеся, іна́кш спо́зьніцеся

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

далёка прысл

1. (пра адлегласць) fern, weit;

2. (пра час) fern;

далёкая бу́дучыня férne Zúkunft;

3. перан (мала вядомы) fremd;

◊ далёка за (многа больш, чым) lánge Zeit nach; weit über;

яму́ далёка за со́рак er ist weit über víerzig (Jáhre alt);

далёка не bei wéitem nicht;

ён далёка не баязлі́вец er ist bei wéitem kein Féigling;

◊ далёка пайсці́ es weit bríngen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

падыма́нне н

1. (чаго-н з зямлі і г. д.) Áufheben n -s;

2. (магчымасць утрымаць што-н цяжкае, аддзяліўшы ад зямлі) Hében n -s, Hébung f -;

3. (перамяшчэнне знізу ўверх) Hóchheben n -s;

падыма́нне дзіця́ці das Hóchheben des Kíndes;

4. (перавод у вертыкальнае становішча) Hébung f;

падыма́нне на́крыўкі die Hébung des Déckels;

5. (прыманне больш высокага становішча) Erhébung f -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Абла́ва ’аблава (пры паляванні)’ (БРС, Бяльк., Маш., Яруш., Шпіл., КСТ); рус. облава, укр. облава, ст.-рус. облава, польск. obława. Агульнавядомае тлумачэнне да лоў, лавіць гл. Брандт, РФВ, 23, 94, які супраць тлумачэння Міклашыча, 218–219, с.-в.-ням. abelauf ’месца, дзе знаходзіцца затраўлены звер’. Больш верагодна < цюрк. (ст.-цюрк. avla Др. Тюрк., 70) (Дабрадомаў, вусн. паведамл.). Гл. таксама ab abla ’рабіць аблаву на звяроў’ (Др. Тюрк., 3). Параўн. Расянен, 1; Севарцян, 1, 63–64.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Абла́м 1 ’футра’ (Нас., Гарэц.), аблям ’тс’ (Бір. дыс.) < польск. błam ’адно футра’, якое ў сваю чаргу з ням. Flamme, Flamm ’тс’ (Брукнер, 30). Форма аблям сведчыць аб кантамінацыі з аблямаваць, аблямоўка (гл.).

Абла́м 2 ’бруствер’ (Гарэц.), ’аблава’ (Касп.). Магчыма, да аблам 1 з семантычным пераходам: аблямоўка (на вопратцы) > аблямоўка ’паласа’ > аблямоўка ’акружэнне, аблава’. Аднак больш верагодна, што гэта калька або запазычанне з балтыйскага. Параўн. літ. lamataĩ ’пастка, сіло’, лат. lamatas ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Авяру́шкі ’вясеннія апенькі’ (Інстр. II) да вавярушкі ад вавёрка (параўн. назву грыба: лісічкі). Аднак больш верагодна, балтызм, тады з літ. voveruškà грыб Cantharellus’ (Чэкман, вусн. паведамл.). Параўн. вавярушкі, гаварушкі (гл.), літ. voveruškà ў сваю чаргу ад voverė̃, vėverìs ’вавёрка’. Назва вавёркі балта-славянская (Фрэнкель, 1233–1234), але назва грыба абмежавана вузкім арэалам, а яе суфіксацыя не адпавядае балтыйскай як спрадвечна роднасная (мы б чакалі ‑ъšьka: *авярошка, *вавярошка). Усё гэта сведчыць у карысць запазычання з літоўскай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ага́ ’так’ (Шат., Гарэц., Нас.), агы ’тс’ (КСТ), укр. ага, рус. ага, польск. aha, чэш. aha, славац. aha, балг. аха, славен. aha. Тлумачэнне інтэрвакальнага г як другаснага (Шанскі, 1, А, 37) не пераконвае. Больш верагодна ага < а‑га. Тут а‑ мае сваю першасную выклічнікавую функцыю, другі элемент выкарыстоўваецца таксама самастойна. Параўн. га? — ага. Параўн. таксама чэш. ano ’так’ (< a‑no). Няпэўнай здаецца старая сувязь з адпаведнымі формамі іншых еўрапейскіх моў (гл. Слаўскі, 1, 23).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)