асу́джаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад асудзіць.
2. у знач. прым. Такі, якому суджана гібель.
3. у знач. наз. асу́джаны, ‑ага, м.; асу́джаная, ‑ай, ж. Той (тая), хто прызнаны вінаватым і нясе кару згодна з судовым прыгаворам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
драматызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.
1. Надаць (надаваць) якому‑н. твору драматычную форму. Драматызаваць аповесць.
2. Узмацніць (узмацняць) драматызм, напружанасць чаго‑н. Аўтар імкнецца драматызаваць апавяданне, паказаць, якія супярэчлівыя пачуцці не даюць спакою яго герою. Шкраба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сейсмі́чны, ‑ая, ‑ае.
Звязаны з ваганнямі зямной кары пры землетрасенні. Сейсмічныя хвалі. Сейсмічныя з’явы. // Такі, дзе часта адбываюцца землетрасенні, якому ўласцівы землетрасенні (пра раён, вобласць). Сейсмічныя зоны. // Прызначаны для рэгістрацыі і вывучэння ваганняў зямной паверхні. Сейсмічная станцыя. Сейсмічныя карты.
[Ад грэч. seismós — ваганне. землетрасенне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Моўна ’выразна, моцна’ (Нас.), моўнасць ’вымова, дар слова, выразнасць’ (Нас., Др.-Падб., Гарэц.), моўны ’размоўны, гаваркі, які валодае прыгожай мовай’, ’ветлівы’ (Нас., ТС; гродз., Сцяшк. Сл.). Паланізмы. Параўн. польск. mownie, mowność < mowny, mówny ’які можа гаварыць, якому лёгка гаварыць аб чым-небудзь, гаваркі, балбатлівы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дыяпазо́н, ‑у, м.
1. Сукупнасць усіх гукаў ад ніжэйшага да вышэйшага, даступная якому‑н. музычнаму інструменту або чалавечаму голасу. Дыяпазон голасу. Дыяпазон спевака.
2. перан. Аб’ём, размер чаго‑н. Дыяпазон інтарэсаў. Дыяпазон ведаў. // Шырыня здольнасцей, размах дзейнасці. Творчы дыяпазон артыста.
[Ад грэч. diá pasōn — праз усе (струны).]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неўраўнава́жаны, ‑ая, ‑ае.
Якому не ўласціва душэўная раўнавага; які лёгка паддаецца настрою. [Шыковіча добра ведаў, што .. [Галіна Адамаўна] зусім не такая спакойная, што яна ў дзесяць разоў больш нервовая, чым яго жонка. Неўраўнаважаная, раўнівая... Шамякін. Мікіта быў чалавек неўраўнаважаны, гарачы, не ўмеў трымаць язык за зубамі. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Не́весь (нёвісь) ’невядома, немаведама’: невісь што дзеаыць (Яўс.), невець ’тс’ : невець колько (Сл. ПЗБ), нівісь ’тс’ (Нас.). Паводле Насовіча (там жа), з *невѣсть, гл. ведаць. Сюды ж нёвешчына ’нешта незвычайнае, рэдкае, экзотыка’ (ТС), якому фармальна і этымалагічна адпавядае серб.-харв. невештина ’няўмельства, няўдаласць’ (ад нёвешт ’няўмелы, нялоўкі’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ржы́ска, ржы́ско, ’зжатае поле; пожня пасля жыта, іржышча’ (ДАБМ, Сцяшк.; свісл., воран., Шатал.; івац., Жыв. сл.). Паланізм (наяўнасць зах.-слав. суф. *‑sko, якому ва ўсх.- і паўд.-слав. мовах адпавядае *‑išče) і пачатковае рз‑ (трак. рзы́ска, Сл. ПЗБ) замест рж‑. Гэтаксама Мацкевіч (Сл. ПЗБ, 4, 298).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
squeamish
[ˈskwi:mɪʃ]
adj.
1) празьме́рна ўра́жлівы
2) зана́дта перабо́рлівы; скрупулёзны
3) яко́му мо́ташна, мло́сна
He turned squeamish at the sight of blood — Яму́ ста́ла мло́сна, калі́ паба́чыў кроў
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
responsible [rɪˈspɒnsəbl] adj.
1. (for) адка́зны; які́ нясе адка́знасць;
He should be responsible for his actions. Ён павінен адказваць за свае дзеянні.
2. надзе́йны, яко́му мо́жна давяра́ць;
from responsible sources з надзе́йных крыні́ц
3. адка́зны, ва́жны;
a responsible job адка́зная рабо́та
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)